Besteed ook aandacht aan menselijke oplossingen

We beantwoorden problemen met technologie en vragen ons pas erna af wat de impact is op mensen en hoe we ze kunnen beschermen

Tijdens de pandemie kreeg de digitalisering van hr-processen een enorme boost. Volgens trend researcher & innovation designer Cécile Cremer, een van de sprekers op HRTECH.be, staan we op een belangrijk kruispunt. “We kunnen niet meer zonder technologie, maar we moeten ook waken over het menselijke aspect.”

Tijdens de pandemie kreeg de digitalisering van hr-processen een enorme boost. Volgens trend researcher & innovation designer Cécile Cremer, een van de sprekers op HRTECH.be, staan we op een belangrijk kruispunt. “We kunnen niet meer zonder technologie, maar we moeten ook waken over het menselijke aspect.”

Op HRTECH.be zal de Nederlandse Cécile Cremer een reis in de toekomst maken en een overzicht geven van de nieuwe technologieën die een grote impact hebben op de hoe we leven en werken. Wat is de status quo met betrekking tot hr en welke trends hebben de meeste impact op dit vakgebied, “Er is een tweestrijd gaande tussen de technologie en de mens. Er is geen weg terug, maar we moeten kritisch zijn.”

Bent u optimistisch als u kijkt naar de manier waarop technologie ons leven beheerst?Cécile Cremer: “Toch wel. Ik ben een technologie-optimist, maar ik ben wel van mening dat we het beter moeten aanpakken, dat we voorzichtiger moeten zijn. Er moet meer educatie komen over technologie in het algemeen en zeker ook op de werkvloer. Medewerkers hebben soms te weinig kennis waardoor er angst ontstaat voor het onbekende. Nochtans is technologie iets moois en we willen en kunnen helemaal niet meer zonder. Het is onzin om te zeggen dat het allemaal moet verdwijnen. We moeten er wel bewust mee omgaan en kritisch zijn, zodat we straks de controle niet verliezen en er geen weg meer terug is.”

Draagt technologie effectief iets bij op de werkplek?
Cécile Cremer: “Zeker, maar als je kijkt naar de balans tussen mens en technologie, dan zitten we op een kruispunt. Daar moeten we ons bewust van zijn. Als we niet langzaam beginnen te kiezen voor de mens, dan verliezen we de regie en de controle over de technologie. Overal duiken apps en nieuwe technologieën op, maar we moeten ons afvragen of die echt nuttig zijn en bijdragen tot de kwaliteit van ons werk of alleen maar een ‘speeltje’ zijn, waarbij het businessmodel erachter belangrijker is dan het daadwerkelijk beoogde doel. Daar moeten we kritischer naar kijken om te voorkomen dat we overspoeld worden. Het is ontegensprekelijk dat het werkveld verandert. De nieuwe boeren zullen bijvoorbeeld agri-drones besturen. Maar in de kern blijft de mens wel dezelfde. We eten, wonen, werken, hebben behoefte aan vrije tijd en willen ons nuttig voelen. Daarin moeten we een balans zoeken. Het is aan hr en het management om de medewerkers te begeleiden om die balans terug te vinden.”

Moeten we alle problemen wel met technologie oplossen?
Cécile Cremer: “Inderdaad. Misschien bestaat er wel een menselijke oplossing. Daar moeten we meer naar terug, zeker in hr waar het over mensen gaat. Waarom zouden we alles willen automatiseren? Het zijn net de mensen die toegevoegde waarde bieden. Je moet die human spark voelen en zien. Om langdurig succes te hebben, is dat veel waardevoller dan een computer die zegt dat Jan op papier wel de beste kandidaat is. Vaak blijkt dat onder de streep niet zo te zijn. Zet liever de technologie meer in om human resources belangrijker te maken en mensen te connecteren of buddysystemen op te zetten. In Antwerpen is er een app waar bewoners zelf kunnen aangeven wat de stad moet aanpakken. Daarop kunnen de bewoners stemmen en dat wordt een agendapunt op de gemeenteraad. Dat is echt community building. Dat is een fantastisch voorbeeld van technologie die meerwaarde biedt. Veel medewerkers zitten in WhatsApp-groepjes, maar draagt dit wel bij tot de productiviteit? Technologie speelt op het werk ook vaak pesten en uitsluiting in de hand.”

Welke trends ziet u opduiken op vlak van hr-technologie?
Cécile Cremer: “We zien veel automatisering van repetitieve taken. AI en big data zullen een nog grotere rol spelen, nu zijn dit eerder kleine experimenten. De impact op lange termijn is moeilijk te voorspellen. Ook biotechnologie is een zeer voor de hand liggende “trein” om op te springen. Hr gaat over mensen en het lijkt vanzelfsprekend dat dit zal worden ingezet om mensen beter te screenen. De vraag is weer: is dat iets wat we willen? Zo herinneren we ons vast allemaal de CRISPR-baby’s nog, waarbij we - in makkelijke taal - mensen genetisch kunnen aanpassen aan onze eigen wensen. Laat ik gelijk de kanttekening maken dat er juist ook veel ontwikkelingen zijn waarbij digitalisering en automatisering juist ten bate komen van mensen. Zodra we meer tijd krijgen door makkelijke taken te vereenvoudigen, blijft er meer tijd over om nieuwe skills te ontwikkelen. Het thema inclusiviteit is zeer interessant. Dat is natuurlijk een zeer urgent onderwerp, waar technologie juist een positieve rol kan spelen door human bias uit te sluiten. En wat dacht je van VR- en AR-technologieën. Dat verandert het speelveld ook disruptief net zoals technologie de globalisering van medewerkers vergroot.”

Hr-managers staan soms afstandelijk tegenover technologie. Is dat een terechte houding?
Cécile Cremer: “Het is terecht dat sommige mensen denken dat hun banen zullen verdwijnen, maar dat is niet per se negatief. Omdat de kennis over technologische ontwikkelingen soms ontbreekt krijgen mensen angst voor het onbekende. Terwijl het hen de kans biedt om hun skills te verdiepen en zichzelf heruit te vinden. Vandaag wordt veel technologie en innovatie ontwikkeld, met een businessmodel erachter. Ze verdienen er goed geld mee, maar wat is het nut voor de mens en de wereld? Ik noem dat soms de technology feedback loop. De telefoon is daar een mooi voorbeeld van. Door de technologie hebben we een superrobot op zak, maar er zijn ook negatieve zaken aan verbonden. Denk maar aan sexting of verslaving aan de telefoon. Nu pas zijn we bezig met de wet- en de regelgeving en hoe ver we daarin mogen gaan. We beantwoorden problemen met technologie en vragen ons pas daarna af wat de impact is op mensen en hoe we die kunnen beschermen. We redeneren te weinig vanuit de mens. Is technologie nog echt het antwoord of moeten we juist de andere kant op? Technologie moet menselijker zijn om de levenskwaliteit van medewerkers te verbeteren.

Hoe zal het werk in de toerkomst eruitzien?
Cécile Cremer: “Mensen zijn sociale wezens. We zullen dus niet thuis blijven werken, toch zeker niet honderd procent. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat mensen 2,3 dagen per week niet op kantoor willen werken. Ik denk dat we naar een hybride vorm evolueren. Veel bedrijven beweren dat ze voor buitenlandse vergaderingen niet meer zullen vliegen en hun meetings digitaal zullen houden, maar je merkt dat het fysieke toch een ander energieniveau geeft. Thuis zijn er veel afleidingsfactoren. Het fysieke contact, het weerzien van de collega’s en de werksfeer doen wel iets met de medewerkers. Het zal een gezonde combinatie zijn. En hopelijk laten we de werkuren van 9 tot 5 ook los zodat we ook daarin flexibeler zijn. Als je je werk gedaan krijgt, hoef je niet per se om negen uur te beginnen. Ik vermoed dat we daar veel vrijere vormen zullen krijgen. Het is aan bedrijven om een bepaald kader op te zetten en mensen richtlijnen en een richting te geven. Want het zal niet werken als ze opeens extreem vrij zijn.”