Zowel het aantal ontslagen als het aantal aanwervingen daalde drastisch ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. “Corona heeft de arbeidsmarkt volledig lamgelegd”, zegt Heidi Verlinden, HR research expert bij hr-dienstverlener Securex.
De Belgische arbeidsmarkt is tijdens de softe lockdown tot een stilstand gekomen, merkt Heidi Verlinden. Het aantal ontslagen daalde sterk in de eerste anderhalve maand van de softe lockdown naar aanleiding van de coronacrisis. Tussen 14 maart en 30 april 2020 zag slechts 7% van alle werknemers in België zijn contract van bepaalde duur beëindigd en 1,5% zijn contract van onbepaalde duur. In dezelfde periode van 2019 was dit respectievelijk 17,5% en 2,5%.
Vooral het aantal beëindigde contracten van bepaalde duur daalde fors (-59%), maar ook het aantal ontslagen door de werkgever daalde sterk (-33%), net als de ontslagen ingediend door de werknemer zelf (-44%).
Het aantal aanwervingen daalde nog sterker, zowel voor contracten van bepaalde duur (-67%) als onbepaalde duur (-49%). “De maatregelen van de overheid, zoals de hinderpremie en de systemen van tijdelijke werkloosheid, lijken hun effect te hebben, want de afgelopen zes weken kwam de arbeidsmarkt tot stilstand”, zegt Frank Vander Sijpe, director HR Research bij Securex. Werkgevers kunnen op die manier ook nu hun werknemers behouden.
Zodra de economie opnieuw opstart, zal de krapte op de arbeidsmarkt voor heel wat functies (o.a. in de zorgsector, in het onderwijs, in technische beroepen) blijven gelden. De war for talent zal voor die functies mogelijk spoedig hernemen, “aangezien het hier vooral gaat over gepensioneerde werknemers die vervangen moeten worden, en die vervangingen dus niet enkel afhangen van de conjunctuur”.
Het aantal ontslagen door overmacht, faillissement of dringende redenen daalde drastisch ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Daarbij constateert Securex vooral sterke dalingen van faillissementen en dringende redenen en iets minder van ontslagen omwille van overmacht (resp. -66% vs -62% vs -46%).
Een neveneffect van de regeringsmaatregelen – tijdelijke werkloosheid en corona-hinderpremie – lijkt dat een belangrijk aantal faillissementen is vermeden die anders wel hadden plaatsgevonden.
De daling van het aantal ontslagen om dringende reden is ook logisch. Wie tijdelijk werkloos of ziek is, geeft namelijk minder aanleiding tot een dergelijk ontslag. De daling van het aantal ontslagen door – vooral medische – overmacht verwijst vermoedelijk naar een grotendeels stilgevallen re-integratie.
De grootste groep ontslagen – al vond in deze groep ook de kleinste daling plaats – gebeurde door contractbreuk of door opzeg door de werkgever. Bij contractbreuk wordt de opzeg uitbetaald en stopt het contract meteen; bij opzeg door de werkgever heeft de werknemer eerst nog een opzeggingstermijn gepresteerd voordat het contract werd beëindigd.
Dankzij de maatregelen van de overheid, zoals tijdelijke werkloosheid en de corona-hinderpremie, is het aantal geregistreerde ontslagen tijdens de eerste anderhalve maand van de coronacrisis laag. Maar wat als de bijzondere maatregelen niet voortgezet worden na 30 mei? Zonder een nieuw pakket aan steunmaatregelen kan het aantal ontslagen alsnog omhoog gaan.
Bovendien zijn ontslagen werknemers die een opzegtermijn moeten presteren nog niet zichtbaar in deze cijfers. “De data tonen wel aan dat bedrijven geen overhaaste beslissingen nemen: ondernemingen willen eerst hun financiële situatie evalueren voor ze overgaan tot harde beslissingen”, zegt Heidi Verlinden, HR research expert bij Securex.
Het aantal aanwervingen daalde sterk, zowel voor contracten van bepaalde duur (-67%) als onbepaalde duur (-49%). De daling van het aantal aanwervingen is sterker bij arbeiders dan bij bedienden (70% t.o.v. 50%).
De sterkste daling is er voor arbeiderscontracten van bepaalde duur (-71%). In de anderhalve maand lockdownperiode waren 8,2% van alle lopende arbeiderscontracten nieuwe contracten (= ‘aanwerving’) van bepaalde duur. In dezelfde periode in 2019 was dat nog meer dan een kwart (28,6%).
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de hr-wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.
