Privacyverklaring

Digitale gesprekken zijn vermoeiend maar bieden wel de kans om micro-expressies te observeren

28 september 2020
Tekst
Patrick Verhoest

We leerden inmiddels dat digitale communicatie wel erg vermoeiend is. Volgens de Nederlandse psycholoog Job Boersma komt dat doordat het ons ontbreekt aan een aantal zaken die wel aanwezig zijn in een lijfelijk gesprek. Maar hij ziet ook een voordeel.

De Nederlandse psycholoog Job Boersma, die vaak in België werkt via het Institute for Business Development, geeft oogcontact als voorbeeld: “Je kijkt dwars door iemand heen op een scherm.” Je mist geur, lichaamstaal en aanraking. Er zijn andere normen voor kleding. “Het gaat om punten die allemaal ongelofelijk belangrijk zijn bij het interpreteren van sociale informatie. Verder blijkt uit onderzoek van Joy Hirsch dat het neurologische effect bij een digitaal gesprek anders is. Bij wie digitaal contact heeft, is op de scan te zien dat een bepaald gedeelte van het brein veel minder in gebruik is dan als je life communiceert. Dat gedeelte van het brein wordt sterk gelinkt met het interpreteren van sociale informatie.”

Bij dat alles moet ons brein overuren maken om die processen te begrijpen, terwijl het onvoldoende informatie krijgt om dat te doen. Eerder vertelde UGent Professor Matthias Desmet hier aan HRmagazine dat digitale gesprekken – via computerscherm bij voorbeeld - vermoeiend en uitputtend zijn omdat ze een gebrek vertonen aan doorleefdheid, diepte en verbinding.

Micro-expressies

Maar Job Boersma - auteur van o.a. “Ik weet dat u liegt” - ziet toch ook een voordeel: videogesprekken laten toe om micro-expressies te observeren. Boersma is geschoold en gespecialiseerd in verhoor- en gesprekstechnieken.

Een micro-expressie is een snelle oncontroleerbare expressie op het gezicht, die kort zichtbare en zeer waardevolle informatie geeft over hoe iemand zich echt voelt. Je kan die expressies goed vaststellen bij gesprekspartners tijdens digitale gesprekken.

Job Boersma: “Op het moment dat je een gevoel of emotie hebt die je als minder gepast ziet – je moet bijvoorbeeld lachen met de leidinggevende en je wil dat verbergen – dan wordt de expressie die daarmee samenhangt, gecensureerd. Doordat die expressie al getriggerd wordt wanneer je besluit die te verbergen, is die uitdrukking – de micro-expressie - een kwart van een seconde zichtbaar. Zo zijn er zeven emoties (boosheid, walging, minachting, blijdschap, verdriet, verbazing en angst) die je kan zien in de vorm van micro-expressies. Hoewel je brein minder werkt dan bij een lijfelijk gesprek, kan je dit soort expressies ongegeneerd gadeslaan bij een videogesprek.”