Privacyverklaring

Gent zet in op doven en slechthorenden op de werkvloer

15 mei 2025
Tekst
Elien Verheye

In Gent krijgen werkgevers en hr-professionals de kans om écht in de wereld van doven en slechthorenden te stappen. De workshops van Doof Vlaanderen helpen vooroordelen te doorbreken en tonen hoe bedrijven inclusiever kunnen worden. “Dove en slechthorende mensen hebben zoveel talenten, maar botsen nog te vaak op onwetendheid”, zegt Marieke Kusters, vormingsmedewerker bij Doof Vlaanderen. “Dat willen we veranderen.”

Vooroordelen en drempels op de werkvloer

Dove en slechthorende mensen krijgen op de arbeidsmarkt te maken met serieuze obstakels. Onderzoek in opdracht van Stad Gent wees uit dat dove sollicitanten maar liefst 53% minder kans hebben om uitgenodigd te worden voor een gesprek. “Dat is ronduit schrijnend”, zegt Marieke. “Werkgevers zien vaak vooral moeilijkheden: hoe moet dat met communicatie? Is dat wel veilig? Maar die drempels zijn makkelijker te overwinnen dan ze denken.”

Volgens Marieke ligt het probleem niet bij de dove of slechthorende persoon zelf, maar bij de houding en het gebrek aan kennis in de werkomgeving. “Mensen denken vaak dat communiceren onmogelijk is of dat een dove medewerker niet mee kan, terwijl het vaak om simpele aanpassingen gaat. Het belangrijkste is dat je samen zoekt naar wat werkt.”

Van bewustwording tot concrete oplossingen

Om bedrijven en organisaties te helpen, biedt Doof Vlaanderen verschillende workshops aan. De basisworkshop Doofbewust helpt deelnemers begrijpen wat het betekent om doof of slechthorend te zijn. “We doen dat niet met droge theorie, maar met interactieve oefeningen”, vertelt Marieke. “We spelen bijvoorbeeld een rollenspel, waarin mensen ervaren hoe visuele communicatie werkt. Dat haalt veel onzekerheden weg.”

Daarnaast zijn er verdiepende workshops, zoals Inclusief Communiceren, waarin werkgevers en horende, dove of slechthorende collega’s samen op zoek gaan naar communicatiestrategieën die passen bij het team en de taken. Ook de workshop Redelijke Aanpassingen biedt praktische oplossingen rond hulpmiddelen en regelgeving. “We willen dat bedrijven drempels meteen kunnen wegnemen”, zegt Marieke.

Een andere belangrijke workshop is Solliciteren, waarin zowel dove en slechthorende werkzoekenden als werkgevers en tolken leren hoe ze het sollicitatieproces inclusiever kunnen maken. “Veel bedrijven hebben nog nooit een dove sollicitant gehad en weten niet hoe ze dat moeten aanpakken”, legt Marieke uit. “In de workshop krijg je handvaten om dat gesprek vlot en succesvol te laten verlopen.”

Communicatie is niet onmogelijk, je moet gewoon durven proberen

Eén van de grootste misverstanden over dove en slechthorende mensen is dat communicatie moeilijk of omslachtig zou zijn. “Dat klopt helemaal niet”, zegt Marieke. “Je hebt zoveel opties als aanvulling op gesproken Nederlands: schrijven, typen, chatten, gebarentaal of eenvoudige handgebaren zoals duimen omhoog. Als je openstaat voor communicatie, dan vind je altijd een manier.”

Technologie speelt een grote rol. “Er bestaan, tril- of lichtflitsalarmen en door je smartphone, tablet of laptop te gebruiken heb je al een waaier aan communicatiemogelijkheden, waaronder tekstberichten en spraak-naar-tekst software”, somt Marieke op. “In Amerika is er zelfs al een ondertitelbril. Je zet hem op en je kan live ondertitels van je gesprekspartner lezen. Hier in Vlaanderen is dat nog toekomstmuziek, vooral omdat spraak-naar-tekst voor Nederlands nog niet op punt staat, maar het toont hoe snel technologie evolueert.”

Eerste stappen naar een inclusieve werkvloer

De reacties van deelnemers zijn dan ook enthousiast. Veel mensen geven aan dat ze praktische handvatten kregen en dat hun blik op communicatie met dove en slechthorende collega’s is verruimd. “Het feit dat de workshop gegeven wordt door een dove professional maakt indruk”, zegt Marieke. “Het is meteen een krachtig voorbeeld van hoe samenwerking mogelijk is.”

Inclusie begint met luisteren en openheid

Volgens Marieke begint inclusie bij een simpele vraag: Wat heb jij nodig om goed te kunnen werken? “Dove en slechthorende medewerkers hebben vaak al slimme strategieën ontwikkeld”, legt ze uit. “Werkgevers moeten niet zelf het wiel uitvinden, maar gewoon luisteren naar wat werkt.”

Daarnaast is het belangrijk om misverstanden en vooroordelen te doorbreken. “Veel mensen denken dat dove of slechthorende werknemers per definitie minder inzetbaar zijn of dat ze niet veilig kunnen werken”, zegt Marieke. “Maar dat is onterecht. We tonen in onze workshops dat veiligheid perfect mogelijk is met enkele eenvoudige aanpassingen.”

Voor bedrijven die echt werk willen maken van inclusie, is proactief beleid de sleutel. “Wacht niet tot je toevallig een dove sollicitant hebt”, adviseert Marieke. “Neem inclusie op in je diversiteitsbeleid en zorg dat iedereen al basiskennis heeft. Dat maakt de stap veel makkelijker.”

Met deze workshops zet Gent een belangrijke stap naar een arbeidsmarkt waarin iedereen, ongeacht gehoorstatus, de kans krijgt om zijn of haar talenten te tonen. Want zoals Marieke benadrukt: “Inclusie begint niet bij horen, maar bij luisteren.”