Mensura: reactivatie langdurig zieken kan efficiënter

Als het aantal langdurig zieken in België blijft stijgen zoals de voorbije jaren, halen we tegen eind 2021 het half miljoen langdurig zieken. Gretel Schrijvers van Mensura ziet mogelijkheden om hen efficiënter te re-integreren op de arbeidsmarkt.

Dr. Gretel Schrijvers, algemeen directeur van Mensura, suggereerde tijdens een hoorzitting in het Vlaams Parlement mogelijkheden om efficiënter langdurig zieken te activeren, zodat ze ook meer kans maken op re-integratie.

Volgens cijfers van het RIZIV waren in juni 2020 een kleine 460.000 werknemers langdurig ziek in België: een stijging met maar liefst 24% in vergelijking met de cijfers van 2015. Met dit tempo zal er tegen eind 2021 sprake zijn van een half miljoen langdurig zieken. De re-integratie op de arbeidsmarkt verloopt echter moeizaam. Dat kost zowel menselijk kapitaal, als naar schatting ruim 9 miljard euro per jaar aan ziektekosten, zo weet Gretel Schrijvers van Mensura, de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk

Sneller contact met de bedrijfsarts

Na 5 jaar praktische toepassing van de re-integratiewetgeving stelt Gretel Schrijvers vast dat die met tekortkomingen kampt. Ze wijst op het belang van een snel contact tussen werknemer en arbeidsarts. “Na 3 maanden afwezigheid keert 50% langdurig zieken terug naar de werkvloer, na één jaar nog slechts 20% en na 2 jaar gaat een zeer magere 10% weer bij zijn of haar werkgever aan de slag. Nochtans kan de adviserende arts van de mutualiteit pas na twee maanden en de werkgever pas na vier maanden afwezigheid een re-integratietraject opstarten. Bovendien zet de krapte aan arbeidsartsen ook druk op deze vaak complexe dossiers,” aldus Gretel Schrijvers.

Tegelijk hekelt Schrijvers de gebrekkige uitwisseling van informatie tussen alle betrokken medische partijen. Ook de beslissingsmogelijkheden of een werknemer al dan niet tijdelijk of definitief arbeidsongeschikt is om hetzelfde of aangepast werk uit te voeren, botsen op hun limieten.

Als extra pijnpunten ziet Schrijvers dat vooral kleine bedrijven meer moeite hebben om tot succesvolle re-integratie te komen en dat er te weinig stimulansen zijn voor werkgevers om in te zetten op re-integratie.

Onmisbare rol voor de arbeidsarts

Gretel Schrijvers adviseert

• besteed meer aandacht een preventie, zeker ergonomisch en psychosociaal;
• geef de arbeidsarts meer armslag om sneller tussen te komen;
• verplicht het contact met de arbeidsarts na vier weken ziekte;
• herschik het takenpakket van de arbeidsarts, die nu met tijdsgebrek kampt;
• verschuif specifieke taken naar bedrijfsverpleegkundigen;
• geef arbeidsartsen toegang tot de medische gegevens van werknemers in de E-healthplatformen;
• maak de aanpak meer multidisciplinair; betrek psychologen en ergonomen vroeg bij het re-integratieproces.

Rol van de werkgever

Tegelijk hamert Gretel Schrijvers op het belang van meer stimulansen voor de werkgever om in te zetten op re-integratie en preventie.

Eén op de drie langdurig zieken kampt met psychosociale moeilijkheden. “Net zoals er voor kleinere, lichamelijke ongevallen overal een opgeleide eerstehulpverlener moet klaarstaan, zouden leidinggevenden ook eerste hulp moeten kunnen bieden bij moeilijkheden op het vlak van mentale gezondheid.”

Valt een werknemer toch uit voor langere tijd, dan moet de werknemer een ‘fade-out’ vermijden. Hou onder meer regelmatig contact. “Een kort telefoontje door de leidinggevende om te vragen hoe het gaat, kan al wonderen doen.”

Ook de overheid kan positieve prikkels geven. Schrijvers suggereert lagere sociale bijdragen voor opnieuw geïntegreerde werknemers. Of men kan de werkgever financieel tegemoetkomen in het opstarten van re-integratietrajecten. “Belonen dus, in plaats van bestraffen.”

Bron: Mensura