Een opiniestuk over de noodzaak om onszelf opnieuw uit te vinden in de opleidingssector
De wereld van professionele opleiding ondergaat een radicale verandering. Versnelde digitalisering, hybride leervormen, veranderende verwachtingen van nieuwe generaties en de opkomst van artificiële intelligentie (AI) herschrijven de regels. Beproefde methodes maken plaats voor nieuwe leergewoonten.
Het kantelmoment? De pandemie.
"De digitalisering van opleidingen begon niet met AI, maar werd versneld door de coronacrisis", merkt Marc Borry (Epsilon) op. "Wat ooit een optie was, werd plots onvermijdelijk."
Ook Olivier Lambert (Cefora) bevestigt dit: "In 2020 moesten we 7.000 opleidingen annuleren. We zijn toen de digitale weg ingeslagen, maar niet zonder overleg. Een grondige herziening van de globale leerervaring was noodzakelijk. Vandaag bieden we weer 60% van onze opleidingen fysiek aan. Een bewuste keuze. Digitalisering heeft zijn voordelen, maar ook zijn grenzen."
Jean de Villeneuve (CERAN) vult aan: "Door COVID hebben we bij CERAN vooral onze opleidingen op afstand sterk uitgebreid: van enkele honderden uren per jaar vóór de pandemie naar meer dan 50.000 in 2024. Meer dan de helft van onze opleidingen vindt nu online plaats. We hebben onze methodologie aangepast zonder daarom onze kernwaarden uit het oog te verliezen. En nu voegt AI een extra laag van complexiteit toe, maar ook van kansen. AI vervangt de opleidingen niet, maar dwingt ze te evolueren."
Vandaag wordt de opleidingssector beïnvloed door verschillende fundamentele trends:
Volgens Jérôme Robyns (Epsilon) moeten we niet kiezen tussen mens en technologie, maar ze laten samenwerken: "De discussie moet niet gaan over ‘AI versus de opleider’. Het gaat erom de menselijke interactie te verrijken met technologie. Sommige modules kunnen volledig online, maar de kern van leren blijft contact, dialoog en interactie."
Olivier Lambert (Cefora) benadrukt: "E-learning alleen werkt niet. Een chatbot gaat je geen liefde voor een taal bijbrengen."
Jean de Villeneuve (CERAN) voegt toe: "AI kan helpen bij taaltrainingen door bepaalde oefeningen, taken of vertalingen te automatiseren, maar ze vervangt niet de culturele nuances, emoties of gedeelde ervaringen. AI neemt de plaats van de mens niet in, maar herdefinieert zijn rol en is complementair. Daarom kiezen wij voor een doordachte innovatie waarbij de menselijke factor, centraal blijft staan."
Voor de vier experts is het duidelijk: AI moet het menselijke leerproces verbeteren, niet vervangen.
Marc Borry (Epsilon): "De rol van de trainer evolueert: hij wordt kwaliteitsbewaker, procesbegeleider en kritische gids tegen AI-bias en desinformatie."
Olivier Lambert gaat verder: "De trainer van morgen is een begeleider van het leerproces, een facilitator."
De trainer van morgen moet dus in staat zijn om verbinding te creëren, een leerproces te begeleiden en niet alleen kennis over te dragen.
De experts zijn unaniem: de effectiviteit van een opleiding hangt af van de betrokkenheid van de cursist.
Jérôme Robyns: "We evolueren van een top-down model naar een peer-to-peer leercultuur. Kennis ontstaat door interactie, niet alleen door overdracht. In een overgedigitaliseerd tijdperk wordt fysiek samenkomen steeds belangrijker. Er bestaat een echte behoefte om ervaringen te delen."
Marc Borry vult aan: "Overigens heeft E-learning vaak hoge uitvalpercentages."
De geschiedenis van digitale transformatie zit vol lessen. Blockbuster verdween, maar Netflix wist zich aan te passen. Kodak zag de digitale revolutie niet aankomen. Uber vernietigde taxi’s niet, maar dwong ze om te veranderen.
In een wereld in constante evolutie, zit het grootste risico niet in de verandering, maar in het niet in staat zijn om zich aan te passen.
Ook in de opleidingssector gaat het niet om het opstapelen van tools, maar om het ontwerpen van een leerervaring die samenhangend, impactvol en duurzaam is.
De opleidingen van morgen zullen noch volledig menselijk, noch volledig digitaal zijn. Ze zullen hybride en evolutief zijn. Ze zullen relevant, meetbaar en menselijk moeten zijn.
Jérôme Robyns (Epsilon): "De opleiding moet aansluiten bij de professionele realiteit en de werkomgeving van de cursist. Ze moet contextgericht en gepersonaliseerd zijn en ingebed worden in een leer-ecosysteem: een toolbox waar iedereen naar behoefte uit kan putten."
Jean de Villeneuve besluit: "Door in te zetten op menselijke interactie, verrijkt met technologie, positioneren we ons als voortrekkers in deze nieuwe opleidingswereld. Een noodzakelijke, doordachte evolutie, waarbij we trouw blijven aan onze kernwaarden. Wij willen de veranderingen niet ondergaan, we willen ze voor zijn en beïnvloeden."
Een opiniestuk met bijdragen van: Jean de Villeneuve, CEO van CERAN, een gevestigde naam in taal- en interculturele training; Marc Borry, voorzitter van Epsilon en Jérôme Robyns, bestuurslid van Epsilon, de beroepsvereniging voor opleiding en competentieontwikkeling in Franstalig België; Olivier Lambert, directeur van Cefora, het opleidingscentrum van het Paritair Comité 200, dat bijna 60.000 bedrijven en 500.000 werknemers in België vertegenwoordigt.
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de hr-wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.
