‘Robot zoekt collega’: remedies tegen dalende productiviteit

De productiviteit in Europese en met name ook in Belgische bedrijven groeit niet meer. Het boek ‘Robot zoekt collega’s’ argumenteert en illustreert hoe dat beter kan door te investeren in technologie én door medewerkers te begeleiden.

Blijkbaar kampen Europese en Belgische bedrijven met een dalende productiviteitsgroei. Steven Dhondt van de Nederlandse onderzoeksorganisatie TNO en Ezra Dessers van Hiva, het Leuvense onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving, schreven er samen het boek ‘Robot zoekt collega’ over.

De auteurs gaan uit van een Oeso-analyse die aantoont dat er wel degelijk bedrijven zijn die veel beter scoren op het vlak van productiviteit. Dat kan dankzij doorgedreven investeringen in technologie en begeleiding van de medewerkers.

Steven Dhondt wijst ook op de resultaten van de Digital Economy and Society Index (Desi): “Zo’n negen procent van de bedrijven in België en Nederland scoort behoorlijk goed in hun productiviteitsgroei, onder andere door het toepassen van digitale businessmodellen. Toch stellen we ook vast dat de kloof tussen deze bedrijven en de minder productieve nog vergroot.”

Nood aan overleg op de bedrijfsvloer

“Het onderzoek dat we uitvoeren aan het Hiva vertrekt niet zozeer vanuit een economische analyse, maar eerder vanuit de vraag welke drempels binnen de bedrijven bestaan die verklaren waarom de inzet van technologie toch de productiviteit niet verhoogt. De uitdaging zit in het aanpassen van de technologie in een aangepaste arbeidsorganisatie”, zegt Ezra Dessers.

“Samengevat komt het erop neer dat bedrijven te weinig investeren in technologie en die te vaak invoeren zonder overleg met de medewerkers op de bedrijfsvloer. Er is een arbeidsinnovatie nodig, waarbij in het vernieuwingsproces alle betrokkenen hun zeg hebben, al vroeg in het proces. Zo kan de technologie precies aangepast worden aan de situatie ter plaatse. Al te vaak maakt de bedrijfstop de technologische keuzes en voert die in zonder in- en tegenspraak. Er is nood aan beter management”, zegt Steven Dhondt.

Saai en onaantrekkelijk werk vermijden

“In het boek komen heel wat cases aan bod die de nood aan een beter beheer aantonen. Zo is er het voorbeeld van twee bedrijven die dezelfde slimme brillen invoeren voor het automatiseren van pickingrondes in het magazijn. Het ene is succesvol en het andere niet en het verschil ligt in de manier van implementeren. In een ander voorbeeld leidde de invoering van mobiele robots tot een opdeling van taken tussen pickers, inpakkers en rekkenvullers. Het werk werd hierdoor saai en onaantrekkelijk”, zegt Ezra Dessers.

“Ik stel ook vast dat aan de hogescholen en universiteiten kennis verdwijnt om organisaties en het werk beter in te richten. In Nederland bestaat het vak productiemanagement alleen nog in een kleine afdeling van de universiteit van Twente”, besluit Steven Dhondt.