Privacyverklaring

Vertrouwen is kern van innovatie

13 oktober 2021
Tekst
Melanie De Vrieze

Innovatie en vertrouwen staan centraal in ‘RESET, het nieuwe boek van Philipp Kristian. “Het klinkt misschien als een ouderwets concept, maar vertrouwen verandert de manier waarop we samenwerken, innoveren en creëren”, zegt hij. “Vertrouwen is broodnodig in onze complexe wereld die razendsnel verandert door technologie.”

Philip Kristian woont en werkt in Singapore. De voorbije jaren begeleidde hij tal van bedrijven in hun innovatietraject. De rode draad is vertrouwen. Het onderwerp kwam uitgebreid aan bod in zijn vorige boek ‘The Trust Economy’, en hij borduurt erop verder in ‘RESET.
Door de snelle technologische veranderingen is vertrouwen cruciaal, schrijft u. Waarom?
Philippe Kristian
: “In mijn boek beschrijf ik vertrouwen als de motor van innovatie. Mensen vertrouwen elkaar sneller en gemakkelijker dankzij digitale gebruikersinterfaces. Dit heeft geleid tot interessante nieuwe businessmodellen. Vertrouwen klinkt misschien als een ouderwets concept, maar het is de kern van elke innovatie. In het digitale tijdperk is de vertrouwenseconomie stilaan de wantrouwende economie aan het inhalen. Die wantrouwende economie wordt gedreven door Gen X en babyboomers en is afgedwongen door regels, instellingen en bureaucratie. Digitaal vertrouwen verandert de manier waarop we vertrouwen. Het zorgt ervoor dat we standaard vertrouwen.”

Kunt u daar een voorbeeld van geven?
Philippe Kristian: “Mijn hele professionele leven heb ik het over disruptie in de industrie en hoe dit te faciliteren. Disruptie betekent dat opkomende bedrijven en technologieën bepaalde markten ontwrichten door met een beter alternatief te komen. In se gaat het altijd over wantrouwen. Kijk bijvoorbeeld naar de telecombedrijven. Ze bieden altijd langdurende contracten aan. Dat is eigenlijk een manier om te zeggen dat ze de consument niet vertrouwen. Bij een van de klanten waarvoor ik werkte, veranderden we het verhaal en vertelden de klanten dat ze hun contract eender wanneer konden opzeggen. We vertrouwden erop dat ze bij ons bleven. Dit had een groot effect op de consument. Het wantrouwen oplossen, veroorzaakt disruptie. Dat hebben we ook gezien in 2020 met de covid-19-crisis, die een disruptie veroorzaakte van een maatschappij die te veel gebaseerd is op wantrouwen, command & control en regels. In een complexe wereld werkt dat niet zo goed. Wereldwijd kunnen we het verlies van vertrouwen herstellen door te focussen op wat ons groots maakte in het verleden: de mogelijkheid om te communiceren en samen te werken, gebaseerd op gedeeld vertrouwen in ideeën, visie en purpose. Als we naar de natuur kijken, zien we dat een chimpansee samenwerkt met andere dieren om te jagen. Zodra ze gejaagd hebben, voeren ze onderling competitie voor het voedsel. Werkt de mensheid alleen maar samen voor de competitie? Zijn we echt beter dan primaten? Het verhaal van het menselijke succes is volledige samenwerking, die iedere keer opnieuw de competitie overheerst.”

Hoe verhoudt zich dit tot hr?
Philippe Kristian
: “Hr gaat over het mixen van honderdduizenden mensen in de viskom en ervoor zorgen dat ze samen uitzonderlijke prestaties leveren. Technologie maakt die samenwerking en relaties mogelijk. Als je kijkt naar het internet als ultieme samenwerkingstechnologie, dan is de kracht ervan de mate van vertrouwen dat we erin hebben. Je gebruikt de technologie niet tenzij je erin vertrouwt. De belofte van technologie is om de samenwerking tussen mensen gemakkelijker te maken, gestroomlijnder, sneller en waardevoller. Sinds de jaren vijftig is onze productiviteit jaarlijks gedaald terwijl de technologie alleen maar toegenomen is. De productiviteit lijdt eronder als er geen gemeenschappelijke basis (vertrouwen) is. Het probleem is dat menselijke relaties gebouwd zijn op samenwerking, maar dat we na verloop van tijd meer processen en systemen zijn gaan vertrouwen dan mensen. Daarom is het tijd voor een renaissance van relaties waarin we meer de mensen vertrouwen. Als we dat eindelijk doen, zullen we de vooruitgang zien die technologie ons al decennialang belooft. Dat is het echte keerpunt en het is onze kans om dit nu te doen.”

Hr-managers hebben soms een afstandelijke relatie met technologie of data. Is die houding terecht?
Philippe Kristian
: Bij hr-managers komen mensen altijd eerst en technologie moet net hetzelfde doen. Mocht technologie hen het leven echt gemakkelijker maken, dan zouden ze het ook meer omarmen. Als hr-leidinggevende is het je primaire job om input te geven, net zoals een trainer bij een voetbalteam doet. Je zou je geen zorgen mogen maken of de spelers hun eten gegeten hebben of over het juiste materiaal beschikken. Dat kan geautomatiseerd worden. Als hr de technologie niet aanvaardt en overneemt, wil het misschien zeggen dat het nog niet voldoende mensgerelateerd is. Technologie mag niet de held zijn, we moeten post-hype nadenken.”

Op welke vlakken biedt technologie toegevoegde waarde voor hr?
Philippe Kristian
: “De wereld wordt alsmaar complexer en dat geldt ook voor bedrijven. Technologie zorgt dat de ondersteuning op de werkplek flexibeler, persoonlijker en meer agile gebeurt. De eenvoud, flexibiliteit en gemak van technologie past bijvoorbeeld veel administratieve bureaucratie aan. Dat zijn voordelen die de werkplek menselijker maken. Ik gebruik vaak de metafoor van een piramide. Veel bedrijven starten met technologie, ze leiden de data af en werken hun weg naar beneden met processen en systemen. Pas dan denken ze aan het menselijke. Ik stel voor om die piramide om te draaien. We starten met de ‘purpose’ van alles, de ‘why’, en kijken naar de menselijke factor. We hanteren een mensgerichte aanpak om systemen, processen en technologie te ontwerpen. Dat is een betere aanpak voor agility waarbij technologie ten dienste staat van ons in plaats van omgekeerd.
Technologie helpt ook om vertrouwen te creëren tussen medewerkers. Hierdoor ontstaan relaties en sociaal kapitaal waardoor medewerkers zonder wrijvingen communiceren, interageren en informatie, data en verhalen delen. Dat is essentieel, want daardoor focussen we op het vertrouwen van andere mensen. Ten slotte helpt het bedrijven ook om echte betrokkenheid te creëren. Er wordt veel gesproken over de purpose, waarbij het bedrijf, de werknemers en de klanten ernaar streven om een betere toekomst te creëren. Technologie maakt het proces meer participatief, dynamisch en democratisch.”

Welke trends ziet u in hr-tech opduiken?
Philippe Kristian
: “Een belangrijke trend is eenvoud. Niemand houdt van complexiteit. Hoe eenvoudiger en gemakkelijker technologie is, te meer we ervan houden. De gebruikservaring van tools moet intuïtief en eenvoudig zijn. Ontwikkelaars van applicaties moeten vertrekken vanuit de gebruiker. Hr-tech wordt steeds meer gezien als een strategische toegevoegde waarde voor de organisatie. De technologie helpt niet alleen om talent aan te trekken en hen te laten blijven, maar ook dat ze zich betrokken voelen. Hr is daarin een strategische bondgenoot.”

Wat zijn de belangrijkste valkuilen?
Philippe Kristian
: Een van de grootste problemen in hr, maar ook in organisaties en leiderschap, is de vertrouwenskloof. Mijn generatie, Y en Z, Is opgegroeid met de digitale economie waarbij ze gemakkelijk vreemden vertrouwen. Als gevolg willen ze vooraf vertrouwd worden. Babyboomers en generatie X daarentegen vinden dat vertrouwen verdiend moet worden. Je krijgt dus een ‘waarom vertrouw je me niet’ versus een ‘waarom verdien je niet mijn vertrouwen?’ Dat zijn twee snelheden van vertrouwen die met elkaar clashen en wereldwijd voor misverstanden zorgen tussen de verschillende generaties. We moeten dialoog en vertrouwen opbouwen op een gebalanceerde manier. Als we het leiderschap overdragen aan een volgende generatie, dan moeten we dat erkennen. Pak daarom de universele pijnpunten aan die door de meesten in de organisatie worden gedeeld. Het pijnpunt is dan de gemeenschappelijke vijand en de oplossing brengt de medewerkers samen. Dat is change leadership in actie. Bouw vervolgens aan een authentiek doel voor iedereen om zich goed bij te voelen. Dat is wat mensen van alle leeftijden samenbrengt en ze rond dezelfde tafel brengt. Op die manier wordt de dialoog tussen generaties productief en levert dit positieve verandering op.”