Vrijwillige ontslagregelingen winnen terrein

Meer en meer Belgische bedrijven werken aan vrijwillige ontslagrondes tijdens een herstructurering om de corona-impact op te vangen. Dat is goedkoper voor bedrijven, zelfs al betalen ze opzegvergoedingen. Bovendien is er ook een positieve impact op het imago als werkgever.

Tot deze conclusie komt LHH, een wereldwijde speler in talent- en loopbaanbegeleiding. Uit cijfers van Statbel blijkt dat vorig jaar - voor corona - al 20% meer mensen vrijwillig vertrokken bij hun werkgever dan twee jaar geleden. LHH ziet de populariteit van de vrijwillige ontslagrondes nu ook na corona stijgen bij bedrijven die forse herstructureringen plannen. Waar bedrijven vroeger de kostprijs van een gedwongen ontslagronde vlot op tafel legden, zoeken vandaag veel bedrijfsleiders naar goedkopere alternatieven, weet de hr-dienstverlener.

Lagere kost van vrijwillig ontslag

Door medewerkers een aantrekkelijk aanbod te doen om zelf vrijwillig te vertrekken, hopen ondernemingen gedwongen ontslagen zoveel mogelijk te vermijden. LHH berekende dat het kostenplaatje bij zo’n gedwongen collectief ontslag al snel minstens 10% hoger ligt dan bij een vrijwillig ontslag. “Bij een collectieve ontslagronde moeten ondernemingen het verplichte sociaal plan bekostigen. Bij vrijwillige ontslagrondes is dat niet het geval. Het prijskaartje bij een collectief ontslag valt al snel 10.000 euro hoger uit per werknemer. Als je dan 100 mensen moet ontslaan en er kiezen er 30 voor vrijwillig ontslag, dan bespaart een onderneming al snel 300.000 euro,” zo berekent Filip De Pooter.

Bovendien kunnen vrijwillige ontslagrondes veel sneller verlopen. En hoe sneller werknemers van de payroll weg zijn, des te meer cash er in de onderneming kan blijven.

Employer branding

Maar naast kostprijs, is ook het beschermen van een goed imago als werkgever, de employer branding, nu prioriteit. Veel bedrijven moeten zowel snoeien in het aantal medewerkers én tegelijk veelgevraagde profielen aantrekken – of minstens aan boord houden. “Een jarenlange negatieve sfeer, met lange opzegperiodes, maakt hen minder aantrekkelijk als werkgever,” zo schrijft Filip De Pooter, country manager van talent- en loopbaanexpert LHH.

Al langer populair in Duitsland

In Duitsland zijn vrijwillige vertrekrondes vandaag al sterk ingeburgerd. Voor de coronacrisis organiseerde al één op de drie grote bedrijven een vrijwillige ontslagronde vooraleer een gedwongen ontslagronde te starten en een sociaal plan te onderhandelen. Deze praktijk lijkt nu dus ook naar ons land te komen. “Dat de coronacrisis wereldwijd en gelijktijdig toeslaat, maakt ook dat multinationals gelijkaardige ontslagregelingen uitrollen in alle landen waar ze actief zijn,” zo schrijft Filip De Pooter van LHH.

De balans voor de vertrekkende werknemer

Vrijwillige ontslagen hebben ook voordelen voor de werknemer die vrijwillig vertrekt. Een vrijwillige ontslagronde is doorgaans het resultaat van een goed sociaal overleg. Wie vrijwillig ontslag neemt, krijgt een premie. Die ontslagpremie ligt meestal tussen 140 en 200 procent van de opzegvergoeding. Wie zeker is van een sterke positie op de arbeidsmarkt, kiest eieren voor z’n geld en stapt -met een mooie bonus op zak- over naar een nieuwe werkgever.

Al is er ook een nadeel: duurt het toch langer dan voorzien om een nieuwe job te vinden, dan krijg je geen werkloosheidsuitkering in de eerste periode, want bij een vrijwillig vertrek wordt de overeenkomst beëindigd “in onderling akkoord”.

“Het systeem van vrijwillig vertrek met aantrekkelijke premies is vooral in trek bij werknemers met hoge werkzekerheid. Hoogopgeleid, of in een knelpuntberoep. Maar eigenlijk ook voor iedereen die een nieuwe uitdaging wenst aan te gaan zoals een zelfstandig ondernemerschap. Dat zien wij ook regelmatig gebeuren,” zo zegt Filip De Pooter (LHH).