Zorgnet-Icuro pleit voor een stevig investeringsplan voor de zorgsector in de komende tien jaar. Nog deze legislatuur is 500 miljoen euro nodig voor een forse versterking en diversificatie van de personeelsequipes. Na 2025 zal er opnieuw een uitbreidingsbeleid nodig zijn om de golf van verzilvering op te vangen.
In de Vlaamse woonzorgcentra verblijven kwetsbare mensen met complexe zorgnoden. Die vragen aangepaste personeelsequipes. De coronacrisis maakte duidelijk dat de woonzorgcentra vastzitten in een personeelsnorm die niet meer past bij de opdrachten die zij moeten vervullen. In de afgelopen jaren investeerde de Vlaamse overheid vooral in bijkomende plaatsen, waardoor de wachtlijsten konden krimpen. De personeelsnorm hield echter geen gelijke tred met het gemiddelde hogere zorgprofiel van de bewoners.
Zorgnet-Icuro vraagt om een fundamenteel debat over de opdracht die we als samenleving hebben om een kwaliteitsvolle en betaalbare ouderenzorg te organiseren en te financieren. Door de vergrijzing, de complexe zorgnoden en de verdunning van het sociaal en familiaal weefsel zal er volgens Zorgnet-Icuro altijd nood zijn aan residentiële ouderenzorg. Het woonzorgcentrum van de toekomst is kleinschalig in verschijningsvorm, grootschalig in organisatievorm, ingebed in de buurt als een schakel in een geheel van diverse zorgvormen.
Voor die transformatie vraagt Icuro aan de Vlaamse overheid een investeringsplan over tien jaar. In een eerste fase dienen de middelen te gaan naar de versterking van de personeelsequipes, vanaf 2025 moet er opnieuw ingezet worden op een bijkomend gediversifieerd aanbod.
Er is eerst een aanpassing nodig van de personeelsomkadering: niet alleen puur kwantitatief (meer zorgpersoneel) maar ook wat betreft de samenstelling van multidisciplinaire teams. Vertrekpunt voor de norm zijn niet langer grote afdelingen van dertig bewoners (in een ziekenhuismodel) maar kleinschalige woonvormen van vijftien bewoners of nog minder (een woon- en leefmodel).
De personeelsomkadering moet afgestemd zijn op de objectief vastgestelde zorgzwaarte van de bewoners en gelijke tred houden met de norm in andere sectoren die bezig zijn met langdurige zorg voor mensen met complexe zorgnoden.
Er zijn momenteel twee statuten van bewoners: ROB en RVT. Een ROB-woongelegenheid heeft een personeelsnorm van 6,5 VTE per 30 bewoners, voor een RVT-woongelegenheid is dat 11,5 VTE. En dat om de klok rond en 7 dagen op 7 zorg te verlenen. Bovendien is er niet voor elke zwaar zorgbehoevende een RVT-financiering. Vlaanderen heeft momenteel een RVT-dekking van 82%: van elke honderd zwaar zorgbehoevende ouderen zijn er 18 waarvoor de overheid niet de financiering geeft waarop ze recht hebben. Het dichtrijden van die kloof is een allernoodzakelijkste eerste stap die moet gerealiseerd zijn tegen eind 2021.
De huidige door de overheid gefinancierde RVT-personeelsnorm, die nu ongeveer 0,5 VTE per bewoner bedraagt, volstaat niet om goede zorg voor een zwaar zorgbehoevende oudere te leveren. Zorgnet-Icuro vraagt om op termijn een groeipad te voorzien om de personeelsnorm gefaseerd op te trekken naar 0,9 VTE per bewoner.
De stijgende complexiteit en variatie in zorgnoden vereist nieuwe competenties en/of functies. Een volwaardig middenkader moet de professionalisering van de woonzorgcentra begeleiden. Zorgnet-Icuro denkt aan meer financiering voor ICT, woonzorgarts, palliatieve functie, kwaliteitszorg, hr-functie, liaisonfiguur met de ziekenhuizen en ondersteunend personeel.
Verder is er meer nood aan digitalisering (gegevensdeling, opleidingen, registratie van kerngegevens) en samenwerking met partners uit de eerste lijn en de ziekenhuizen. “Veranker de samenwerkingsverbanden die in coronatijd werden opgezet duurzaam”, zo stelt Icuro.
Ondertussen komen er tegen 2030 in Vlaanderen ruim 42.000 85-plussers bij en tegen 2035 nog eens 44.000. Er zullen meer plaatsen in de woonzorgcentra nodig zijn en dat voor bewoners met een gemiddeld hoog zorgprofiel.
Zorgnet-Icuro berekende dat er tot 2030 voor het personeelskader én de uitbreiding van het aanbod na 2025 om en bij de 1,5 miljard extra nodig is.
Tijdens deze legislatuur is een groeipad nodig van 500 miljoen euro bovenop de al geplande middelen in de meerjarenbegroting van de Vlaamse regering. dat komt neer op een kwart meer. Die 500 miljoen is nodig voor een betere personeelsbestaffing (100% RVT-dekking en de omkaderende functies) en de verdere uitrol van het baremasysteem voor een betere verloning.
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de hr-wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.
