Privacyverklaring

Wat zegt de wetenschap over de kracht van non-conformisme op de werkvloer?

31 maart 2023
Tekst
Sofie Jacobs, professor HRM Antwerp Management School
Beeld
Dries Luyten

Het bewandelen van een onbekend pad kan ontmoedigen. De uitgestippelde paden voelen veilig en vertrouwd. Anderzijds blijft wel die ene collega bij met zijn onconventionele idee, die scepsis en weerstand overwon en voor inzichten en perspectieven zorgde. We kunnen dat allemaal, als we maar het lef hebben om eens anders te denken.

Regels, regels, regels

We weten intussen dat innovatie en creativiteit de brandstof zijn voor groei en succes van organisaties. In 1979 stelde Henry Mintzberg al dat innovatieve organisaties flexibel moeten zijn, bureaucratie moeten verwerpen en vooral de nadruk op controlemechanismen moeten vermijden. Toch zien we dat het in de meeste organisaties draait om het volgen van de regels en niet om het breken ervan. Organisaties zitten doorgaans vol met regels, variërend van vastomlijnde procedures voor het uitvoeren van taken tot hiërarchische structuren en zelfs kledingvoorschriften op kantoor. Wanneer je de regels negeert, kun je problemen verwachten en soms zelfs chaos veroorzaken. Rebellen op de werkvloer worden vaak schoorvoetend getolereerd, maar als ze te uitdagend worden, kunnen ze zichzelf buitenspel zetten en zullen ze uiteindelijk de organisatie (moeten) verlaten.

Rebels talent

Nochtans hoeft dat niet zo te zijn. In de juiste mate hélpt het zelfs om vooruit te komen. De vaklectuur heeft het over rebellen, of ‘begrensde non-conformisten’. Die individuen hebben het beste voor met de organisatie. Ze houden zich wel aan bepaalde normen, maar dagen anderen uit om te innoveren en te verbeteren (Jordan et al., 2021). Het is aan organisaties om slim gebruik te maken van hun unieke bijdragen. Francesca Gino (2018) ontrafelde vijf kernelementen van rebels talent:

  1. Nieuwigheid: op zoek gaan naar uitdagingen en het nieuwe;
  2. Nieuwsgierigheid: de impuls die we allemaal als kind hadden om voortdurend te vragen ‘waarom’;
  3. Perspectief: voortdurend je blik op de wereld verruimen en deze te zien zoals anderen dat doen;
  4. Diversiteit: de neiging om vooraf bepaalde sociale rollen uit te dagen en de hand te reiken aan hen die anders lijken;
  5. Authenticiteit: open en kwetsbaar blijven om je met anderen te verbinden en van hen te leren.

Het omarmen van deze eigenschappen kan leiden tot een bruisende en vernieuwende werkomgeving.

Haal het beste uit je rebellen

Leidinggevende en hr-manager spelen een cruciale rol in het ondersteunen en stimuleren van rebels talent in de organisatie. Enkele tips om het beste uit je rebellen te halen:

  • Herken je rebellen: hou je ogen open voor werknemers met een ‘rebels’ karakter en moedig ze aan hun talenten ten dienste van het bedrijf te stellen.
  • Bied een veilige haven: creëer een omgeving waarin werknemers zonder angst hun ideeën kunnen delen en risico's durven te nemen. Laat werknemers zichzelf zijn, zolang ze maar in lijn blijven met de bedrijfsdoelen en -waarden.
  • Flexibiliteit is essentieel. Geef werknemers de ruimte om te experimenteren en te leren van hun fouten.
  • Daag de status quo uit en moedig werknemers aan om hetzelfde te doen. Stimuleer zo bredere perspectieven en out-of-the-boxdenken.

Door het aan te durven om je werkvloer te verrijken met rebels talent dat op een constructieve manier non-conformistisch is, ontsluit je een schat aan nieuwe kansen en perspectieven voor je organisatie. Omarm je rebellen!

Bronnen:

Gino, F. (2018). Rebel Talent: Why It Pays to Break the Rules at Work and in Life. Dey Street Books.

Jordan et al. (2021). Fear not your mavericks! Their bounded non-conformity and positive deviance helps organizations drive change and innovation. In Strategic responses for a sustainable future: New research in international management (pp. 123-146). Emerald Publishing Limited.

Sofie Jacobs – Professor HRM Antwerp Management School