Ons bioritme beïnvloedt niet alleen wanneer we slapen en ontwaken, maar ook hoe we functioneren op de werkvloer. Neurologe en slaapexpert Inge Declercq wijst op de cruciale rol van het bioritme in ons dagelijks functioneren en hoe bedrijven hier beter rekening mee kunnen houden. In haar boek Breinrust gaat Inge dieper in op hoe een gezond bioritme en slaapgewoontes kunnen bijdragen aan minder stress en betere prestaties.
Bioritme verwijst naar de natuurlijke cycli in ons lichaam die onze slaap-waakpatronen, cognitieve functies en zelfs ons immuunsysteem reguleren. Dit ritme wordt aangestuurd door een centrale biologische klok in onze hersenen, ook wel de ‘meesterklok’ genoemd. Volgens Inge is het essentieel dat deze ritmes in balans blijven: "Ons lichaam functioneert als een klokkenwerk, waarbij verstoringen in het ritme gevolgen kunnen hebben voor ons welzijn en onze prestaties.”
Last van een dipje na de middag? Dat is heel normaal, want niet iedereen functioneert de hele dag optimaal. “Sommige mensen presteren het best in de vroege ochtend, terwijl anderen pas in de late namiddag op hun piek zijn.” Werkgevers houden hier vaak onvoldoende rekening mee. In veel bedrijven zijn vroege meetings de norm, wat nadelig is voor avondmensen. “Door meer flexibiliteit in werktijden toe te laten, kunnen bedrijven de productiviteit en het welzijn van hun werknemers aanzienlijk verbeteren.” Inge merkt op dat de huidige werkcultuur sterk gericht is op vroege starters, terwijl slechts 13% van de bevolking echt een ochtendmens is. “We leven in een maatschappij met een vroeg ritme, maar de meerderheid van de mensen presteert beter op latere momenten.” Je hoeft je dus niet te schamen als je nog wat slaperig aan de werkdag begint.
Mensen die in wisselende shifts werken, ervaren vaak de grootste verstoringen in hun bioritme. Dit leidt tot verhoogde gezondheidsrisico’s zoals slaapproblemen, verminderde concentratie en zelfs chronische aandoeningen. “Er zijn veel strategieën, zoals je ritme zoveel mogelijk stabiel te houden op vrije en recuperatiedagen en te zorgen voor de juiste licht- en donkerblootstelling.” Ze benadrukt dat kennis over het eigen chronotype hierbij van belang is: “Als je weet welk werkritme bij jou past, kun je hierop inspelen en beter functioneren.”
Een belangrijke strategie om beter om te gaan met bioritmes op de werkvloer is pauzes inlassen. “Micropauzes zijn cruciaal om het brein te resetten en de cognitieve prestaties te verbeteren.” Ook adviseert Inge werknemers om moeilijke taken te plannen tijdens hun ‘sweet spot’ - de momenten van de dag waarop ze zich het meest alert en gefocust voelen. “We hebben allemaal dipmomenten, maar het is belangrijk om te weten of je op dat moment echt slaperig bent of gewoon moe. Een korte powernap kan soms helpen, maar alleen als je dan slaperig bent, die maximaal twintig minuten duurt en acht uur voor het slapengaan gedaan is.”
Volgens Inge is er nog een lange weg te gaan in het bedrijfsleven als het gaat om de impact van bioritmes erkennen. Ze pleit voor meer bewustwording en structurele aanpassingen. “Slimme werkgevers erkennen dat werknemers die werken volgens hun natuurlijke ritme gelukkiger, productiever en gezonder zijn.” Daarnaast wijst ze op de mogelijk negatieve impact van een ‘5AM-club’- mentaliteit: “Niet iedereen is gemaakt om op te staan om vijf uur ‘s ochtends en meteen productief te zijn. Voor velen is dit zelfs schadelijk voor hun gezondheid en slaapkwaliteit.”
Bioritme is een onderschatte factor in werkprestaties en welzijn. Door inzicht te krijgen in onze eigen ritmes en hierop in te spelen, kunnen we niet alleen beter functioneren, maar ook gezonder en gelukkiger leven. Zoals Inge treffend zegt: “Slimme vogels volgen hun klok.” In Breinrust en via haar opleidingen van SleepWell&StressLess biedt ze concrete strategieën om meer harmonie te creëren tussen ons bioritme en de eisen van het moderne werkleven.
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de hr-wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.
