Privacyverklaring

Langdurig absenteïsme naar historische piek

28 september 2020
Tekst
Jo Cobbaut

Het langdurig absenteïsme bereikte een historische piek van 3,18 procent tijdens de eerste helft van 2020. Het kort verzuim daalde dan weer sterk in sectoren met veel tijdelijke werkloosheid. Zodra dat systeem stopt, swingen ook de kosten voor kort verzuim weer de pan uit. Activatie moet weer een prioriteit worden.

De jaarlijkse barometer van hr-dienstverlener Securex over het absenteïsme van werknemers in België toont aan dat het langdurig absenteïsme (langer dan een jaar) een hoogterecord bereikt van 3,18 procent. Dit wil zeggen dat op een gemiddelde werkdag in de eerste helft van 2020 meer dan 3 werknemers op 100 sinds langer dan een jaar afwezig waren door ziekte of privé-ongeval.

Stabilisatie in 2018 en 2019

De voorbije jaren vertoonden een stabilisatie. Het aantal langdurig afwezigen in België steeg tussen 2008 en 2017 elk jaar. In 2018 werd er voor het eerst in 10 jaar een niet-significante stijging opgetekend, gevolgd door een stabilisatie in 2019. De COVID-19-pandemie zorgt er echter onrechtstreeks voor dat er in de eerste jaarhelft van 2020 opnieuw een sterke significante stijging is op te merken (+8%).

Re-integratie niet langer prioritair

“Het lijkt erop dat bedrijven na een periode met veel inspanningen voor re-integratie van langdurig afwezigen, deze sinds de start van de coronacrisis hebben moeten terugschroeven om zich te focussen op overleven,” zo interpreteert Heidi Verlinden, HR Research Expert bij Securex: “De coronacrisis heeft bedrijven gedwongen een ​​vrij klein personeelsbestand aan te houden om de loonkosten zo laag mogelijk te houden. Activatie van langdurig afwezigen blijkt voor veel werkgevers geen prioriteit in tijden van corona.”

Securex roept de overheid op tot nog meer ondersteuning om langdurig afwezigen opnieuw te activeren. “Er moet vandaag meer dan ooit aandacht uitgaan naar deze groep werknemers om dramatische gevolgen te vermijden. Want hoe langer een werknemer afwezig blijft, hoe kleiner de kans dat hij ooit zijn job hervat."

Artificiële daling kort ziekteverzuim

Het aantal afwezigheden van korter dan een maand is dan weer spectaculair gedaald in de eerste jaarhelft van 2020. Maar die afname van het kort absenteïsme is vooral te danken aan de grote groep van werknemers die tijdelijk werkloos waren: de ziektedagen van deze mensen worden immers niet geregistreerd door hun werkgever.

Stephanie Heurterre, Senior Consultant bij Securex, waarschuwt ervoor om de aanpak rond absenteïsme terug te schroeven. Medewerkers ervaren echter in de huidige context vaak meer stress en een verminderde betrokkenheid. Er is de digitale werkomgeving, maar er spelen tal van andere factoren mee. “De impact van de verminderde motivatie en betrokkenheid op absenteïsme zal echter pas voelbaar zijn nadat het systeem van tijdelijke werkloosheid stopt. Daarom is het, nu meer dan ooit, cruciaal om in open dialoog te blijven met je medewerkers, aan- of afwezig (wegens ziekte, economische werkloosheid, ...), op kantoor of thuis aan het werk. Investeren in het behouden van motivatie en welzijn is in coronatijden belangrijker dan ooit.”

Dat kort absenteïsme onder actieve werknemers niet is afgenomen, blijkt uit vergelijking met sectoren met minder tijdelijke werkloosheid, zoals de zorg- en welzijnssector en de banken- en verzekeringssector. In die twee sectoren was er geen daling van kort absenteïsme tijdens de eerste jaarhelft van 2020 (de lichte stijging is niet significant). Daar is de absenteïsmekost niet gedaald. “Dit geeft ons een beeld van wat werkgevers algemeen mogen verwachten eens het regime van tijdelijke werkloosheid ten einde loopt. Het is dus een illusie te denken dat werken aan absenteïsme verleden tijd is,” zo concludeert Heidi Verlinden van Securex.