Privacyverklaring

Acht op de tien werkgevers houden contact met langdurig zieke werknemer

20 december 2023
Tekst
Jo Cobbaut
Beeld
Foto door Ekaterina Belinskaya - pexels

Vier op de tien van de werkgevers had afgelopen jaar een langdurig zieke collega in het team. Acht op de 10 van hen hielden tijdens deze afwezigheid contact. De bereidheid bij veel kmo’s is er dus, zo concluderen IDEWE en UNIZO. Toch is het tijd voor een procedure met doorverwijsmogelijkheden naar externe partijen met het oog op re-integratie.

Uit een bevraging van hr-dienstengroep Liantis bij 1.050 bedrijfsleiders blijkt dus dat 41,7% van de werkgevers te maken kreeg met langdurig zieke werknemers. Hun aantal neemt al jaren toe. Acht op de tien werkgevers onderhouden contact met hun medewerkers.

  • 39% stuurt geregeld een berichtje om te vragen hoe het gaat;
  • 39% belt geregeld even om in te checken;
  • 12,4% houdt contact via andere collega’s, via zijn of haar partner,
  • 5,8% via familie (5,8%);
  • 5,1% via de arbeidsarts.

Vertrouwen centraal

“Het is zeker aan te bevelen om een warm contact te bewaren met de medewerker – uiteraard wel afhankelijk van de (medische) situatie”, aldus Lisa Jeuris, experte preventie en welzijn bij Liantis. “Wettelijke regels rondom het contact zijn er niet. Maar we raden aan om het contact te beperken tot ongeveer maandelijks, tenzij er in onderling overleg iets anders afgesproken wordt. Als een werknemer tijdelijk geen contact meer wenst, moet je hier als werkgever rekening mee houden. Je spreekt dan het best meteen af wie de eerste stap weer zet na verloop van tijd. Bespreek ook wat de werknemer graag heeft: wil hij of zij nog nieuwsbrieven, algemene communicatie of attenties ontvangen die het aanwezige personeel ook krijgt?”

Liantis pleit voor een aanpak gebaseerd op vertrouwen. “Door afwezigheden actief bespreekbaar te maken, kun je het herstel en de werkhervatting van medewerkers beter ondersteunen.”

“Belangrijk: weet ook dat de werkgever sinds eind vorig jaar verplicht is om bij een afwezigheid van langer dan vier weken de externe dienst voor preventie en welzijn op het werk in te schakelen. Deze dienst neemt dan contact op met de medewerker om alle mogelijkheden te bespreken.”

Bespreek terugkeer naar de werkvloer

Ook de terugkeer naar de werkvloer na een lange afwezigheid, is vaak een evenwichtsoefening voor de werkgever. Want hoe pak je dit op een juiste manier aan?

Zes op de tien werkgevers voorzien alvast in een aangepast traject voor de heropstart. Zo biedt

  • 36% de mogelijkheid om deeltijds te starten,
  • 23% voorziet aangepast werk of werkschema en
  • 18% geeft de optie om (tijdelijk) over te schakelen naar een andere functie intern.

Geen ontslagmachine

Liantis reageert ook op berichten in de pers begin december over het fors gedaalde aantal re-integratietrajecten. Minister Pierre-Yves Dermagne koppelde die formele re-integratietrajecten los van een ontslag wegens medische overmacht. Daarop bleek het aantal formele re-integratietrajecten zeer sterk te dalen, terwijl de procedures voor ontslag wegens medische overmacht net stegen.

In De Standaard concludeerden het kabinet-Dermagne en ACV dat bedrijven het systeem misbruiken. Werkgeversorganisatie VOKA is het daar niet mee eens en wijst erop dat het aantal informele re-integratietrajecten fors gestegen is. Voor Radio 1 bevestigde Lode Godderis, ceo van de externe preventiedienst IDEWE, die stelling. Voor Radio l stelde hij dat Idewe alleen al dit jaar 15 procent meer informele trajecten zag.

“Na het recente nieuws rond de zogenaamde ontslagmachine bij re-integratietrajecten, is het fijn om te zien dat veel werkgevers alle mogelijkheden bekijken en onderzoeken om medewerkers op een goede manier te begeleiden bij de terugkeer naar de werkvloer”, aldus Lisa Jeuris.

“Wij raden ook altijd aan om de terugkeer naar de werkvloer, indien mogelijk, op een informele manier te bespreken. Verschillende partijen kunnen hier allemaal hun rol in spelen: de werkgever, de leidinggevende, de personeelsverantwoordelijke, de arbeidsarts, de preventieadviseur psychosociale aspecten … Samen kunnen alle partijen op zoek gaan naar de best mogelijke en best werkbare oplossing. Alleen in uiterste gevallen is een formele weg een laatste optie om de terugkeer naar het werk indien mogelijk te bewerkstelligen.”

UNIZO: ook verantwoordelijkheid bij werknemer

Ook ondernemersorganisatie UNIZO concludeert dat ondernemers wel degelijk begaan zijn met het welzijn én de re-integratie van langdurig zieke werknemers. Maar re-integratie vraagt ook engagement van de betrokken werknemer. Het is essentieel dat de werknemer de werkgever regelmatig op de hoogte houdt van de duur van zijn of haar afwezigheid.

UNIZO-topman Danny Van Assche hoort te vaak klachten van kmo-werkgevers over werknemers die langdurig ziek zijn en geen contact opnemen, waardoor de werkgevers in het duister tasten over de situatie. “UNIZO pleit er daarom voor om de eerder vrijblijvende contactmomenten te vervangen door verplichte informatiemomenten bij de arbeidsarts. Dit biedt de mogelijkheid om samen met de werknemer en werkgever de re-integratiemogelijkheden te bespreken.”

Externe mogelijkheden

UNIZO bepleit ook een informele procedure via de externe preventiedienst. “De informele procedure heeft het meeste kans op slagen, maar in kmo’s is  re-integreren door de beperkte omvang, niet altijd mogelijk”, stelt Danny Van Assche. Binnen kmo’s krijg je sneller situaties waarbij er binnen de werkcontext geen opties zijn.

“En dan moet men onmiddellijk de mogelijkheden bij andere werkgevers verkennen. In dergelijke gevallen dringen we aan op een snelle doorverwijzing van de arbeidsarts naar de arbeidsmarktregisseur om de re-integratiemogelijkheden elders te verkennen.” Het is dan aan de arts om de restcapaciteiten te beoordelen. Op basis daarvan kan de arbeidsbemiddelaar dan beter bepalen waar en hoe deze capaciteiten kunnen worden ingezet en versterkt voor een succesvolle terugkeer naar werk. Hetzij bij de bestaande werkgever, hetzij in een ander bedrijf. Re-integratie bij een andere werkgever is ook succesvolle re-integratie.”