Ondanks heel wat krapte in vele sectoren, krijgen mensen met een beperking minder kans op betekenisvol werk. Wie weet dat één op de zeven personen op werkzame leeftijd met een beperking leeft, ziet het potentieel.
Een recent OECD-rapport (Organization for Economic Co-Operation & Development) laat zien dat de kloof tussen werkzaamheid voor mensen zonder en met beperking gemiddeld 27% procent bedraagt over de 32 OECD-landen. Die score verbetert weinig doorheen de tijd en ons land behoort tot de slechte leerlingen van de klas.
Wat kunnen bedrijven doen? Eline Jammaers, professor (onder meer in diversiteit) aan de Universiteit van Hasselt, publiceerde er onlangs een wetenschappelijk artikel over in The Journal of Business Ethics, een Financial Times-50 gerangschikt wetenschappelijk magazine.
Hoe kunnen bedrijven werknemers met een beperking het gevoel geven dat ze er bij horen? Ze deed diepte-interviews over hrm-praktijken gericht op inclusie van personen met een beperking om te zien hoe die door verschillende stakeholders gepercipieerd worden. Eline Jammaers bekeek de argumenten die bedrijven met aandacht voor handicap-inclusie gebruiken om drie veel besproken hrm-praktijken al dan niet te implementeren: “Het betreft quota, (immateriële) aanpassingen in de job en vrijwillige identificatie als persoon met een beperking. Dat laatste houdt in dat sommige bedrijven een beleid hebben waarbij ze graag zien dat personen met een ziekte of beperking zich als dusdanig identificeren. Andere bedrijven laten de bewuste personen daar vrij in.”
Eerder onderzoek had al uitgewezen dat deze praktijken bijzonder effectief kunnen zijn in het creëren van inclusie voor de beoogde doelgroep. Bovendien stonden de publieke en private bedrijven die bevraagd werden in deze studie erom bekend “diversiteitsvriendelijk” te zijn. Toch wou dat daarom niet zeggen dat iedereen enthousiast was over de drie praktijken. Het standpunt van 30 werknemers met een beperking werd bevraagd, alsook dat van 35 lijnmanagers en hr-medewerkers. Specifiek wilde professor Jammaers weten welke ethische redenering deze stakeholders in het leven roepen, wanneer ze zich uitspreken voor of tegen de praktijken. “Verrassend was dat een ethiek van gelijkheid (of eerder rechtvaardigheid) – waarbij de nadruk ligt op wetgeving en uniforme regels – vooral gebruikt werd om de legitimiteit van de drie praktijken in vraag te stellen. Organisaties doen in dit geval een beroep op het feit dat ze iedereen gelijk willen behandelen. En dus geen positieve discriminatie willen voor mensen met een beperking.”
Een ethiek van zorg daarentegen – waarbij het harmonieus samenleven met andere voorop komt te staan – laat een verdergaande vorm van inclusie toe. “Zorg betekent hier dat een organisatie specifieke situaties bekijkt en op een individueel niveau de regels bepaalt. Dat leidt tot aangepaste omstandigheden voor individuen met een beperking. Ook al blijven wetgeving en een logica van gelijkheid belangrijk, een hr-beleid dat een moreel kompas volgt van zorgethiek, zal er beter in slagen mensen met een beperking het gevoel te geven dat ze erbij horen, dat hun mening ertoe doet en dat ze zich gewaardeerd voelen voor hun ‘anders’ zijn of denken.”
Eline Jammaers concludeert dat het voor hr- beleidsmakers belangrijk is om niet alleen praktijken te gebruiken die effectief zijn in het verhogen van het aantal werknemers met een beperking. Het is even belangrijk dat ze tijd en middelen besteden aan duiding voor alle werknemers en dat ze nagaan hoe die praktijken passen in de bredere doelstellingen en waarden van de organisatie. “Het moet voor iedereen duidelijk zijn dat inclusie past binnen de waarden van de werkgever en dat het idee gedragen wordt tot op het hoogste niveau.”
Bron: Jammaers, E. (2022). Theorizing Discursive Resistance to Organizational Ethics of Care Through a Multi-stakeholder Perspective on Disability Inclusion Practices. Journal of Business Ethics
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de hr-wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.
