Privacyverklaring

Het kleiner geheel. Vooruit zonder Conner Rousseau

20 november 2023
Tekst
Ralf Caers
Beeld
Ralf Caers

In ‘Het Kleiner Geheel’ fileert Ralf Caers de actualiteit om te zien wat het wereldtoneel ons leert om ons eigen leven en werk beter te maken. Deze week: Melissa Depraetere vervangt Conner Rousseau.

Midden november houdt Conner Rousseau het voor bekeken als voorzitter van Vooruit. Melissa Depraetere neemt het roer over en krijgt een zware taak. Rousseau opteerde voor een persoonscultuur binnen Vooruit, waarbij het succes van de partij samenviel met het succes van zijn persoon. Zijn discours klonk lange tijd fris en zijn communicatietalent bouwde het merk Rousseau. Peiling na peiling ging de partij er op vooruit. Tot zijn zattemansklap Rousseau tot een risico reduceerde. Vooruit moet nu de persoon Rousseau doen vergeten, maar zijn bouwsel behouden. Door Melissa Depraetere aan te stellen, zou die nieuwe wind moeten waaien.

Hr zal sceptisch kijken naar dit verhaal. Een nieuwe leider wordt inderdaad vaak gezien als een symbool van verandering die meer kan realiseren dan de huidige ceo. Daar zijn twee verklaringen voor. Ten eerste heeft de huidige ceo de strategische lijnen uitgezet. Toegeven dat die ontoereikend zijn, is ook toegeven dat je gefaald hebt. Het is door die consistentiedrang dat een ceo soms te lang vasthoudt aan onsuccesvol beleid en onvoldoende (snel) verandering brengt.

Ten tweede heeft de huidige ceo vertrouwelingen in belangrijke functies gehesen. Toegeven dat zij faalden, is toegeven dat je zelf slechte selectiebeslissingen hebt genomen. Ook dat blijkt wel vaker een rem op verandering, waarbij de slecht presterende vertrouwelingen te lang krediet krijgen. Een nieuwe ceo is niet verantwoordelijk voor die promoties en zou slechte presteerders dus makkelijker de deur kunnen wijzen.

Ondanks beide voordelen is het voor een nieuwe ceo niet per se makkelijker om verandering te brengen. Uiteindelijk is de ceo ook maar één persoon, die de hulp van zijn directeurs nodig heeft om de plannen uit te voeren. Als die geloven dat de nieuwe ceo maar een overgangsfiguur is, kunnen ze vervallen in actieve of passieve weerstand. Bij passieve weerstand werken ze de ceo niet tegen, maar helpen ze hem ook niet. Bij actieve weerstand keren ze zichzelf en hun team tegen de nieuwe ceo. Die wordt als incompetent bestempeld, waardoor werknemers schijnbaar het juiste doen voor hun geliefde organisatie door de plannen van de nieuwe ceo tegen te werken. Bovendien kan een nieuwe ceo ook niet terugvallen op een jarenlange samenwerking, waarbij eerder verleende gunsten aan de directeuren kunnen worden teruggevraagd. Hun goodwill wordt dus een belangrijke factor in het veranderingsverhaal.

Hr gaat daarom wel eens Orwelliaans te werk. George Orwell schreef ooit dat alle dieren gelijk zijn, maar dat sommige dieren meer gelijk zijn dan andere. Hr ontrafelt dan wie de dragende groepsleden zijn onder de directeuren waar anderen naar opkijken en die een sterk effect hebben op wat de groep denkt. Als zij achter de nieuwe ceo staan, dragen zij dat positieve beeld ook uit naar de andere groepsleden. Zo wordt het voor de nieuwe ceo een stuk makkelijker werken. Door te ontrafelen welke mening de dragende groepsleden hebben, kan hr deze kritische succesfactoren in het veranderingsproces blootleggen en gerichter sturen.

De tijd zal uitwijzen of Vooruit nu een wendbaar zeilbootje is of een logge tanker en hoeveel Melissa Depraetere echt verandert door aan het roer te trekken. En misschien ligt het uiteindelijke resultaat wel meer aan hr en Orwell dan aan Depraetere zelf.

Over deze gastauteur

Ralf Caers is professor HRM aan de KU Leuven, gastprofessor HRM aan de Ehsal Management School en de Université Saint Louis en zaakvoerder van de coachingpraktijk Passiemento.