Privacyverklaring

Recht op deconnectie maakt overleg over maatwerk niet overbodig

1 juni 2023
Tekst
Jo Cobbaut
Beeld
Lode Godderis (Foto: IDEWE)

Sinds 1 april hebben werknemers het recht om onbereikbaar te zijn na hun werktijd. Drie op de vier werknemers vinden het een goede zaak om ’s avonds of in het weekend geen werkgerelateerde berichten meer te beantwoorden. Maar veel werknemers en nog meer leidinggevenden denken dat het ‘recht op deconnectie’ in de praktijk niet altijd haalbaar zal zijn.

Dat blijkt uit een onderzoek van Protime, een aanbieder van tijdregistratie, uitgevoerd door iVOX bij 1.000 Vlaamse werknemers.

“Nu we vaker van thuis uit werken, vloeien onze werk- en privétijd meer in elkaar over. Bovendien werkt ruim een op de drie (34%) vandaag niet meer volgens een vast werkrooster. Dit is een logische evolutie, maar daarvoor zijn nieuwe afspraken nodig over deconnecteren”, zegt Gille Sebrechts, ceo van Protime.

Werknemers voelen vandaag nog de neiging om te antwoorden. Dat is het geval voor

  • 31% na een mail
  • 52% na een berichtje
  • 69% na een telefoontje

Toch gaat het volgens de helft van de respondenten vaak niet om urgente zaken,

Sinds het ‘recht op deconnectie’ (1 april) zijn werknemers in een bedrijf met meer dan 20 werknemers niet meer verplicht om buiten de werkuren mails of telefoons te beantwoorden. Werknemers vinden dat prima, maar er speelt een leeftijdsverschil:

  • 74% van de toale populatie is voor
  • 80% van de Gen Z’ers
  • 77% van de millennials en
  • 69% bij de 50-plussers

Afspraken over beschikbaarheid buiten de werkuren

Bij slechts een derde van de werknemers (33%) werden er binnen het bedrijf afspraken gemaakt over de beschikbaarheid na de werkuren. Bij 51% van de respondenten gebeurde dit niet terwijl 16% het antwoord op de vraag schuldig bleef.

In organisatie met minder dan 20 personeelsleden werd bij een kwart afspraken gemaakt over de beschikbaarheid buiten de werkuren (geen afspraken: 58% / weet het niet: 17%). In grotere organisaties zijn er afspraken gemaakt bij 35% van de werknemers (geen afspraken: 49% / weet het niet: 16%).

“Goede afspraken en overleg zijn cruciaal, zodat verwachtingen ten aanzien van elkaar duidelijker worden”, zo denkt Lode Godderis, professor arbeidsgeneeskunde aan de KU Leuven. “Naast goede afspraken over bereikbaarheid helpt het recht op deconnectie om een kader scheppen. Dit blijkt ook uit het onderzoek; het stimuleert het bewustzijn - moet dit telefoontje of mail nog gebeuren na de werktijd? - én het overleg hierover. 41% zou met het ‘recht op deconnectie’ meer op hun strepen staan wanneer er buiten de werkuren contact met hen opgenomen wordt.”

Baas van je eigen tijd

Drie op de tien werknemers denken dat deze maatregel een positief effect zal hebben op het werknemerswelzijn. Meer dan de helft van de werknemers (57%) ervaart over het algemeen een hoge werkdruk en vier op de tien hebben moeite om na het werk tot rust te komen.

Toch vreest ruim een kwart (28%) door dit ‘recht op deconnectie’ voor minder autonomie om de werktijd zelf in te vullen.