Privacyverklaring

“We re-integreren te traag, te complex en erg inefficiënt”

31 januari 2023
Tekst
Jo Cobbaut
Beeld
Bert Mons - Voka - Kamer van Koophandel West-Vlaanderen

Meer dan een half miljoen Vlamingen op actieve leeftijd zijn ziek. Zieke medewerkers kosten dubbel zoveel als werklozen, beroepsziekten en thematische verloven samen. Die kosten worden indirect door ondernemers gedragen, maar er zijn ook directe kosten door het verlies aan productiviteit of economische opportuniteiten.

Naast de uitdagingen rond tijdelijke vervangingen komt ook de uitval met een kostprijs: de kost van het ziekteverzuim in een onderneming met 100 werknemers bedraagt gemiddeld 110.000 euro per jaar, zo berekent VOKA - Vlaams Netwerk van Ondernemingen.

Gezond en gelukkig

Ook voor de samenleving komt de massale ziekte-uitval met een grote kostprijs in de vorm van uitkeringen en medische kosten. “Alle werkgevers hebben de opdracht om de stijgende trend in de ziektecijfers te keren”, zo stelt Bert Mons, gedelegeerd bestuurder van Voka West-Vlaanderen: “We moeten in onze bedrijven er alles aan doen opdat medewerkers goed in hun vel zitten. Een gezonde en gelukkige werknemer is de basisvoorwaarde voor duurzame groei. Medewerkers die toch uitvallen, moeten we snel en doeltreffend begeleiden. Onze procedures om mensen na hun ziekte te re-integreren zijn te traag, te complex en inefficiënt. We verwachten van de politiek dat administratieve formaliteiten bij een terugkeer naar werk tot een minimum beperkt worden. We moeten medewerkers die terugkeren naar het werk alle kansen geven om het vertrouwen geleidelijk aan terug op te bouwen.”

48.300 langer dan een jaar ziek

Het aantal mensen in België dat niet werkt omdat ze ziek zijn, loopt steeds verder op tot meer dan een half miljoen. Het grootste deel van de zieken lijdt aan lage rugpijn of kampt met mentale problemen.

Een nieuwe Voka Wijzer bevat de theorie en de praktische handvaten om ziekte-uitval te voorkomen en om medewerkers te re-integreren die op de werkvloer terugkeren na een lange ziekte.

Praten werkt

De eerste nadruk in de Voka Wijzer ligt op het belang van ziektepreventie. Een goed preventiebeleid zet in op het welzijn van zowel individuele werknemers als de algemene werkcontext. Het is de beste investering die een bedrijf kan doen. Daarbij staat verbinding met en tussen de medewerkers centraal.

"We werken hard aan een bedrijfscultuur waar alles bespreekbaar is", getuigt Frederik Hanssens, safety, health & environment manager bij TVH Group. "Daarnaast zetten we in op algemene gezondheidspromotie. ​ Via onze happiness advisors in de organisatie werken we onder andere thema’s uit rond gezonde gewoontes (bijvoorbeeld voeding, slaap, rookstop, stress, …). ​ Leidinggevenden worden ook opgeleid om signalen rond veerkracht te detecteren. Met deze inzichten gaan leidinggevenden aan de slag in de teams en tijdens individuele gesprekken met de medewerkers. Jammer genoeg zijn er werknemers die uitvallen of dreigen uit te vallen. Regelmatig wordt een individueel traject opgestart om deze medewerkers te helpen. Op deze manier wil TVH uitval voorkomen en/of de terugkeer vlotter laten verlopen."

Ziekteverzuim en re-integratie

Hoe hard je ook inzet op preventie: het sluit ziekteverzuim nooit volledig uit. Een gericht verzuimbeleid leidt tot een duidelijk beeld van het ziekteverzuim in de onderneming en de impact ervan op de bedrijfsactiviteiten. Ziekteverzuim moet bespreekbaar worden gemaakt. Leidinggevenden spelen hier een cruciale rol in. Ze moeten de juiste methodieken aanleren en inoefenen.

Helemaal aan het eind van het spectrum staat de re-integratie. De federale regering nam een reeks maatregelen die het formele re-integratietraject op belangrijke aspecten hertekenden.

“De hervormingen van de regering zijn stapjes in de juiste richting, maar het is nog te weinig. We bekijken ziekte nog altijd te negatief en te formeel. Informeel aan de slag gaan en de focus leggen op wat wel nog kan, geeft betere resultaten bij re-integratie. De formaliteiten en regels die werknemers en werkgevers moeten vervullen, leiden tot nodeloze vertraging en gebrek aan kansen”, besluit Bert Mons.

Na vier weken arbeidsongeschiktheid zou de arbeidsarts al samen met de zieke werknemer een medische vragenlijst moeten invullen, in plaats van na vier maanden vandaag. Twee weken later al kan dan een duidelijk plan van aanpak afgesproken worden met concrete afspraken over de hersteltijd, over een gedeeltelijke werkhervatting, jobcoaching of externe begeleiding.

Standaard deeltijdse werkhervatting

Wie terugkeert uit ziekte kan sneller weer aan de slag als een deeltijdse werkhervatting mogelijk is. De ziekte-uitkering wordt dan gecombineerd met het arbeidsinkomen, zodat de werknemer tijdens het herstel het werk kan opbouwen. Dit systeem bestaat al en kent een groeiend gebruik.

De deeltijdse werkhervatting moet nog soepeler en voor een langere periode dan twee jaar mogelijk zijn.

De lancering van de Voka Wijzer is het startpunt van een campagne waarin Voka een jaar lang ondernemingen zal ondersteunen bij het uitbouwen van een integraal preventie-, verzuim- en re-integratiebeleid. Zo start half maart ook opnieuw het Welt-traject, dat ondernemingen inzicht en advies op maat biedt over hun personeels- en opleidingsbeleid.

Een interessant webinar over absenteïsme: Wat maakt dat een absenteïsme-interventie werkt?