Privacyverklaring

Personeelstekort leidt tot klantenstops bij accountantskantoren

7 februari 2024
Tekst
Peter Ooms
Beeld
Bart Van Coile, voorzitter ITAA

Hoge werkdruk en personeelstekort leiden tot klantenstops bij accountantskantoren.​ De impact is het grootst voor zelfstandigen en personen met een bijberoep.

De oorzaak is de complexe regelgeving en de toenemende administratieve lasten, personeelstekorten en hoge klantverwachtingen. Een onderzoek van Wolters Kluwer bij meer dan zeshonderd accountants legt de pijnpunten in de sector bloot. ​

Werkdruk

Bijna een op twee accountantskantoren wil niet meer groeien of zijn activiteiten zelfs terugschroeven door de hoge werkdruk. 58 procent van de accountants geeft aan dat het verminderen van de werkdruk topprioriteit is. Dat heeft de voorkeur boven investeren in digitale tools of het opleiden van werknemers. Dit staat haaks op de vraag van het groeiende aantal startende bedrijven en eenmanszaken, die wegens toenemende complexiteit vaak een accountant nodig hebben.

Dit blijkt uit een onderzoek van Wolters Kluwer en sectorfederatie Itaa bij meer dan zeshonderd accountants in België. “Accountantskantoren zien zich gedwongen om hun groei af te remmen. Ze worden selectief in het aannemen en bedienen van hun klanten en voeren zelfs klantenstops in. Dit heeft nu al een impact, vooral voor zelfstandigen of personen met een bijberoep. Deze groep heeft moeite om een accountant te vinden. Dit kan op termijn een nog acuter probleem worden”, getuigt Johan Jacobs, directeur van accountantskantoor Konsilanto. ​

Knelpuntberoep

Het beroep van accountant staat al enkele jaren op de lijst van knelpuntberoepen van de VDAB. Ook dit jaar staat het weer in de top tien. Ook accountants ervaren dit: 73 procent van de ondervraagde kantoren geeft aan dat het aantal klantendossiers de afgelopen jaren is toegenomen. Tegelijkertijd is het aantal werknemers bij ongeveer de helft gelijk gebleven (42 procent) of zelfs gedaald (14 procent). Door het personeelstekort, de moeilijkheid om personeel te vinden, de hogere verwachtingen van klanten, complexe (nieuwe) regelgeving en de administratieve lasten vanuit de overheid, blijft de werkdruk voor accountants toenemen. Daarom zegt meer dan de helft (58 procent) dat het verminderen van de werkdruk de absolute topprioriteit is. ​ ​ ​

“Accountants zijn overbevraagd door de administratieve last die de overheid oplegt”, stelt Bart van Coile, voorzitter bij het Instituut voor de Belastingadviseurs en de Accountants (Itaa). “Alles wordt alsmaar complexer, wetboeken wijzigen voortdurend, wat steeds nieuwe kennisopbouw vereist. Ook de digitalisering speelt een rol. Uiteraard helpt die om bepaalde processen sneller en meer geautomatiseerd te laten verlopen, maar tegelijk nemen hierdoor de verwachtingen van de klant toe. Die wil bijvoorbeeld alle info steeds up-to-date in het onlineportaal terugvinden.”

Klantenstop ​

Het gevolg is dat kantoren hun groeiambities bijstellen. Bijna een op de twee kantoren (46 procent) geeft aan niet meer te willen groeien of zelfs te willen inkrimpen. Voor eenmanszaken ligt dit aandeel nog hoger (54 procent). Dit resulteert vaak in een beslissing om zeer selectief nieuwe klanten aan te nemen of bepaalde klantengroepen zelfs af te wijzen. Deze trend staat haaks op het gegeven dat België steeds meer startende bedrijven kent. In 2022 zijn er in België meer dan 120.000 nieuwe btw-plichtige bedrijven gestart, wat neerkomt op een jaarlijkse groei van 4,5 procent. Ook het aantal zelfstandigen, zowel in hoofd- als bijberoep, blijft stijgen. Vooral deze laatste groep zou de impact van de druk op accountantskantoren kunnen voelen.

“Om de werkdruk onder controle te houden en met het personeelstekort om te gaan, nemen kantoren hun toevlucht tot maatregelen zoals klantenstops. In de praktijk maakt dit het moeilijker om een accountant te vinden, vooral voor eenmanszaken of personen met een bijberoep, omdat accountants zich liever richten op klantprofielen waaraan ze meer diensten kunnen aanbieden. Zelf besluiten we drie tot vier keer per maand om zo'n klant af te wijzen. We verwijzen hen door naar onlinetools waarmee ze zelf hun boekhouding kunnen doen en aan de nodige verplichtingen voldoen. Voor specifiek advies kunnen ze nog altijd bij ons terecht als dat nodig is. Maar het blijft een potentiële barrière, die een belemmering kan vormen voor het starten van een bedrijf in bijberoep of het doorgroeien naar een hoofdberoep”, aldus nog Johan Jacobs.

Blijven focussen op digitale tools

Wolters Kluwer meent dat het de komende jaren belangrijk is kennis over digitale tools te blijven opbouwen. De afgelopen jaren hebben veel kantoren geïnvesteerd in digitalisering en 43 procent van de kantoren geeft aan dat dit nog steeds een van de topprioriteiten is. ​

“Digitalisering is een hot topic en kan niet langer genegeerd worden in de boekhoudsector. Digitale tools hebben het potentieel om de werklast van accountants en het personeelstekort te verlichten. Met software is het mogelijk repetitieve taken te automatiseren, zodat accountants zich kunnen richten op inhoudelijk werk. Het is belangrijk dat accountants soepel leren werken met de programma's om er het maximale uit te halen. Naast het aanbieden van e-learningprogramma's en tips & tricks-webinars, zijn we begonnen met het opzetten van customer success teams die klanten optimaal begeleiden bij het gebruik van de software om de werkdruk voor accountants te verminderen”, zegt Niels Priem, managing director Wolters Kluwer Tax and Accounting Benelux. ​