Privacyverklaring

Het kleiner Geheel - Over voetballers die hun coach kiezen

6 december 2022
Tekst
Jo Cobbaut
Beeld
Ralf Caers

In ‘Het Kleiner Geheel’ fileert Ralf Caers de actualiteit en vraagt zich af wat we kunnen onthouden om ons eigen leven en werk beter te maken. Deze week: Voetbal.

Welkom in de column die ik eigenlijk nooit wilde schrijven. Want hij gaat over het nieuws dat Courtois, De Bruyne en Lukaku mee mogen beslissen wie de nieuwe bondscoach wordt. Over voetbal dus. Ik was vroeger een heel trouwe lezer van Kaaiman, de column van Koen Meulenaere in De Tijd. Behalve als die over Anderlecht ging. Ik vond het goedkoop vertier en niet kloppen met de doelgroep (leve de meerwaardezoeker) en die columns sloeg ik gewoon over. Ondertussen schrijft mijn andere grote held, Stijn Baert, recensies over biefstuk-friet. Dus misschien moet ik mijn mening toch maar herzien. Voetbal dus.

Op zich is het zeker geen vreemde hr-praktijk om werknemers mee te laten kiezen wie hun leidinggevende wordt. Selectiepanels bestaan wel vaker uit de directe leidinggevende, iemand van hr, iemand van het hogere management en regelmatig ook uit teamleden. Net zoals de directe leidinggevende wil weten wie er voor hem komt werken, heerst eenzelfde interesse bij de mensen die van de nieuwkomer leiding moeten krijgen.

De keuze van de juryleden is in deze zeker interessant. Van alle Rode Duivels genieten deze drie spelers waarschijnlijk nog het meeste status in het voetbalwereldje en ze lijken ook de drie verschillende linies op het veld te vertegenwoordigen. Naar verluidt hoopt de bond ook dat ze Rode Duivel blijven wanneer ze hun coach mee kunnen kiezen. Voor mij suggereert het vooral dat Courtois, De Bruyne en Lukaku een dragende rol opnemen in het team. Dragende leden van een groep zijn mensen die om diverse redenen aanzien en invloed hebben op de andere leden van de groep. Als de groep richting nodig heeft, wordt naar de dragende leden gekeken om de richting aan te geven. Veel voetbalcoaches wijzen erop dat het makkelijker werken is met een team, als de dragende leden met hen op dezelfde golflengte zitten. Als je drie spelers hebt die omwille van hun marktwaarde best altijd opgesteld worden, is het fijn dat die spelers tegen de anderen zeggen hoe geweldig de coach wel is (als het goed gaat), of jouw beslissingen extern attribueren als het slecht gaat. Coaches moeten volgens die wijsheid pas vrezen voor hun job, zodra de dragende leden vinden dat het tijd is voor een nieuwe coach en de rest van de groep daarmee aansteken.

Als Courtois, De Bruyne en Lukaku dergelijke dragende leden zijn, dan is het voor de nieuwe coach interessant dat zij hem mee laten kiezen. Wie eigenaar is van de aanwerving, voelt zich meer geneigd om er een succes van te helpen maken. De coach hoeft zich dan niet in de groep in te werken, maar wordt erin getrokken door drie dragende leden, die hem makkelijk in de bovenste lade kunnen leggen bij de andere spelers.

Maar ‘elk voordeel heb zijn nadeel’, zo moet een voetballegende ooit gezegd hebben. De redenering over dragende leden gaat er impliciet van uit dat die dragende leden de wenselijke waarden hebben en positief bekeken worden door de groep. Maar er zijn ook groepen waar de dragende leden een schrikbewind voeren en tegelijk zo cruciaal zijn voor de goede werking van het bedrijf (bijvoorbeeld door vakexpertise), dat ze onaantastbaar zijn. De vele linken die je in een tie strength analysis vindt, zijn dan niet van willen, maar van moeten.

Er kunnen dus zeker andere dragende leden zijn naarmate je de groep definieert op het niveau van rationele werking of op het emotionele niveau. Als de dragende leden toxisch zijn voor de groep en toch mee in het selectiepanel zitten, kun je al raden welk type coach ze zullen aantrekken.

Het zou me dus verbazen mocht Louis Van Gaal ook echt de nieuwe Belgische bondscoach worden. Maar hé, de bal is rond.

Over deze gastauteur

Ralf Caers is professor HRM aan de KU Leuven, gastprofessor HRM aan de Ehsal Management School en de Université Saint Louis en zaakvoerder van de coachingpraktijk Passiemento.