Privacyverklaring

Column: Win for Life

29 maart 2024
Tekst
Jeroen Naudts
Beeld
Jeroen Naudts

Wat zouden uw medewerkers doen als ze morgen ‘Win for Lfe’ winnen? Blijven ze voor uw bedrijf werken als geld geen rol zou spelen?

Steevast denken we dat medewerkers beter zullen presteren als we hun lonen sterk verhogen of individuele bonussen geven als extra motivatie. En als we deze vraag rechtstreeks aan diezelfde medewerkers stellen, weten we dat veel medewerkers zonder enige twijfel ja zullen zeggen tegen een forse loonsverhoging.

Voor ik hier dieper op in ga, wil ik één mogelijk misverstand nu al vermijden. Een correct loon is absoluut belangrijk. En iets meer mag ook altijd. Maar het idee dat mensen harder werken omdat ze plots ‘Win for Life’ winnen? Wie het academische onderzoek al langer volgt, weet dat dit niet klopt.

Verrassende bonussen

Een mooi voorbeeld hiervan is het onderzoek van Dan Ariely, gedragseconoom aan Duke University. Het onderzoeksteam van Ariely voerde zijn onderzoek uit in India waarbij de deelnemers een reeks geheugen- en concentratietaken moesten oplossen. Als ze die taken succesvol uitvoerden, kregen ze een bonus. Dat bonusbedrag was afhankelijk van een van de drie groepen waarin de deelnemer zat. In de eerste groep kreeg je een lage bonus, die gelijk stond aan een extra dagloon. Bij de tweede groep stond een goede prestatie gelijk aan twee weeklonen. De derde groep kreeg bij een goede prestatie een riante bonus van het loon van vijf maanden.

Welke bonus werkte het beste? De impact van de lage en gemiddelde bonus van groepen 1 en 2 bleek bijna gelijkaardig. Maar het effect van bonus 3, die gelijk stond aan vijf maanden, had absoluut een andere impact. Maar misschien niet in de richting die je verwacht. Want de deelnemers van deze groep presteerden consequent minder goed. Ondanks het feit dat ze voor precies hetzelfde werk 150 maal (!) het bedrag konden krijgen dan de deelnemers in groep 1.

Overspannen spieren

Een loonsverhoging mag dus zeker, maar niet te fel en snel in de tijd. Klinkt dat verrassend? De verklaring hiervoor ligt in het zogenaamde fenomeen van choking. In de sport is dat het fenomeen waarbij door verhoogde mentale druk de spieren meer onder spanning komen te staan en zelfs de eenvoudigste bewegingen moeilijker worden. De riante bonus van het loon van vijf maanden in de derde groep zorgde voor deze verhoogde mentale druk. Daardoor presteerden de deelnemers van de derde testgroep tegen de verwachtingen in minder sterk.

Randstad: belang van groeikansen

Dat was ook de vaststelling bij Randstad Group. Voor zij dieper in de hr-data doken, gingen ook zij ervan uit dat verloning de belangrijkste motivatie was om hun retentie te verhogen. Maar toen ze hun hr-data analyseerden, bleek de mogelijkheid tot (door)groeien in de organisatie veel belangrijker. Een optie waarop ze succesvol hebben ingezet. Bewandel dus niet alleen het meest voor de hand liggende pad van loonsverhogingen, maar durf dieper te duiken, want daar ligt de echte ‘win for life’.

Jeroen Naudts is gastauteur, founder van het Gentse hr-analysebureau Starfish Consultancy, host van het webinar ‘Reinventing HR-data’ en veelgevraagd spreker. Daarnaast is hij ook onderzoeker aan de Arteveldehogeschool (Gent) en auteur van de boeken ‘Reinventing HR-data’ en ‘Impactvolle HR-analytics’.