Eind jaren negentig werd emotionele intelligentie (EQ) een populaire term in hr-taal. Ik herinner me nog toen een collega de term voor de eerste keer vernoemde ik hem vroeg wat de term inhield. Op basis van zijn antwoord maakte ik me de bedenking: “Dit is toch niet meer dan jouw eigen emoties herkennen en beheersen, empathisch zijn en emoties positief in interpersoonlijke relaties aanwenden. Wat is er zo nieuw aan EQ?”
Nochtans was mijn nieuwsgierigheid gewekt en heb ik het boek Emotional Intelligence van Daniel Goleman gelezen. Doorwrocht met wetenschappelijk onderzoek en referenties is het niet bepaald strandlectuur. Iedereen had de mond vol van EQ, maar hoeveel zouden het boek gelezen hebben? Laat staan uitgelezen.
Sindsdien is EQ voor mij het standaardvoorbeeld van goede marketing binnen hr. Wil je aandacht wekken, ga dan voor een term die aan de volgende eigenschappen voldoet.
Een slim gekozen term of woord
zodat bij een eerste kennismaking voldoende nieuwsgierigheid wordt gewekt.
Kortom, een term die nuttig is voor de mensen die het willen geloven, verspreiden en gebruiken om hun doel te bereiken. Of nog scherper geformuleerd, een term die iedereen gratuit in de mond neemt om intelligent of interessant over te komen zonder de betekenis en de nuances ten volle te kennen.
Dit maakt dat ik sindsdien allergisch ben voor bepaalde woorden of termen die te pas en te onpas gebruikt worden zonder dat iedereen de draagwijdte ervan begrijpt. Dit is uiteraard een persoonlijke perceptie. Er zijn andere vormen van woorden - zoals giftige (toxic) en kwetsende woorden, labels, taalgebruik om mensen uit te sluiten, enzovoort - die echt ongepast zijn.
“Il faut se méfier des mots” is een werk van de Franse kunstenaar Ben. Het werk op de zijgevel van een Parijs gebouw bestaat uit twee arbeiders die een enorm schoolbord ophangen waarop geschreven staat: "We moeten op onze hoede zijn voor woorden".
Inderdaad, woorden bepalen tenslotte in zeer grote mate hoe we onze persoonlijke realiteit opbouwen. We baseren een groot deel van ons eigenbeeld en wereldbeeld op de woorden en taal die we zelf en die anderen gebruiken. Woorden en taal zijn fundamenteel voor onze manier van denken. Daarnaast fungeren ze als drager van een (bedrijfs-)cultuur. Taal kanaliseert cultuur, gebruiken, geloofssystemen, waarden en groepsidentiteit.
Wees bedachtzaam met het gebruik van woorden. Wees vooral voorzichtig met containerbegrippen. Meestal bestrijken ze een groot continuüm en zijn ze sterk contextgevoelig.
Dit is geen oproep voor nieuwspraak (‘Newspeak’) zoals George Orwell die in zijn roman ‘1984‘ beschreef waarbij elke woord, synoniem of antoniem dat naar subversieve ideeën verwees uit de taal geweerd moest worden.
Het is wel een uitnodiging om nieuwe termen kritisch te bekijken en indien nodig in twijfel te trekken. In hoeverre is er sprake van hr-marketing, een zoveelste hypecreatie of gewoonweg interessantdoenerij? Tegelijkertijd, gebruik zelf ook de kracht van goed gekozen woorden. Heb je een moeilijk changeprogramma, een nieuwe dienst, een innovatief product, een muziekband of theatergezelschap dat je opricht? Besteed voldoende tijd aan het zoeken naar een naam of term die de nieuwsgierigheid voedt en bij voorkeur uniek is.
Een goed gekozen woord, term of naam is een krachtig hulpmiddel om een boodschap te verspreiden.
Gastauteur: Jan Dillis, director comp & ben en people admin bij Devoteam
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de hr-wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.