“Ga eens in conflict met je collega”

Verschillende meningen moeten in teams altijd aan bod kunnen komen, ook al leidt dat tot verhitte discussies. Goed aangepakte conflicten leiden tot productievere teams.

Een conflict wordt vaak gezien als een taboe, iets negatiefs dat op het werk tot elke prijs vermeden moet worden. Dat is wat Gosia Kozusznik vaststelt in haar onderzoek. Zij is werk- en organisatiepsycholoog en professor Organisatiegedrag aan de UGent (researchgroep HRM en Organisatiemanagement, faculteit Economie en Bedrijfskunde). Als ze mensen vraagt of er conflicten zijn op het werk, haast iedereen zich haar te vertellen dat dat niet het geval is, dat iedereen elkaar met respect behandelt en dat ze vermijden het met elkaar oneens te zijn. Dat verbaast haar altijd. “Dat wijst op een groot misverstand. Conflicten zijn gewoon interactieve processen, die spanning laten ontstaan, maar die nodig zijn om verder te gaan. Een conflict hoeft niet gepaard te gaan met geroep, getier, beschuldigingen en een verhitte atmosfeer. Je kunt het ook zacht aanpakken. Je moet ervoor zorgen dat verschillen in mening te allen tijde aan bod kunnen komen.”

Dagelijkse conflicten

Elke dag doen zich kleine conflicten voor waar mensen onbewust mee omgaan. Ze lossen er veel per dag op. Wie zich daarvan bewust is, is klaar om ook grotere, misschien wel pijnlijke confrontaties met een gerust gemoed aan te gaan, weet de psychologe. “Conflict moet je zien als opportuniteiten om elkaar beter te leren kennen. Als je dat constructief aanpakt, leer je elkaars waarden en karakter beter kennen. De relatie kan er beter op worden. Dat geldt ook in teams. Uiteraard moet je daarvoor eerst vertrouwen opbouwen tussen de teamleden. Er moet een veilige plaats gecreëerd worden, waar ze meningen kunnen ventileren. Een safe place is de eerste pijler van constructieve controverse. Doe dus niet of meningsverschillen niet bestaan, maar pak ze aan en los ze op.”

Open en kwetsbaar opstellen

Kozusznik ziet al jaren dat teams waarbinnen conflicten aangepakt worden, meer nieuwe inzichten krijgen, innovatiever zijn en productiever. Een lagere performantie ziet ze in teams waar medewerkers hun mening voor zich houden waardoor het nooit tot een conflict komt. Maar daar ontploft de boel ooit en dan escaleren conflicten. “Een initieel klein meningsverschil wordt dan een relationeel conflict, waarbij medewerkers elkaars persoonlijkheid aanvallen. Terwijl persoonlijke argumenten net de moeilijkste zijn. Daarom moet iedereen, vooral de teamleider, aandachtig zijn voor sluimerende conflicten. Iedereen in het team moet zich open en kwetsbaar opstellen. Dat vergt tact én moed. Laat iedereen zijn standpunt toelichten en maak dat collega’s elkaar maximaal begrijpen. Zoek altijd naar een oplossing. Onderzoek nadien of niets is blijven hangen. Als dat niet lukt binnen het team, doe dan desnoods een beroep op een interne of externe vertrouwenspersoon.”