De kracht van een compliment is groter dan een simpele sfeermaker. Zéker op de werkvloer. Constructieve feedback líjkt effectiever om de productiviteit te verbeteren, maar is dat niet. Wie medewerkers intrinsiek wil motiveren – “ik wíl” in plaats van “jij móét” – implementeert best de 80/20-regel: 80 procent van de commentaar is positief en maar 20 procent is kritiek.
‘Geef mensen een pluim en ze krijgen vleugels’, klinkt de populaire Bond Zonder Naam-spreuk. Die leuze blijkt des te meer van toepassing op de werkvloer. Volgens onderzoek van Protime – marktleider in onder meer tijdregistratie en werkplanning - bij duizend Vlaamse bedienden, voelt bijna twee op de drie Vlamingen zich gemotiveerder na een compliment. En toch blijkt uit een wereldwijde enquête van Zenger & Folkman dat meer dan de helft van de leidinggevenden de voorkeur geeft aan het geven van negatieve feedback. Niet omdat ze dat zelf prettiger vinden, wel omdat de overtuiging heerst dat complimenten mensen lui maken. Als iemand goed denkt te presteren, waarom zou die zich dan willen verbeteren? Omdat positieve feedback mensen intrinsiek motiveert: “Ik ben goed bezig, ik ga zo door. Ik word nóg beter.” Het werkt vanuit “ik wil”, niet “jij moet.”
Mogen we dan nooit kritiek uiten? Toch wel. Want hoe meer positieve feedback je geeft, hoe effectiever je incidentele negatieve feedback landt. De geloofwaardigheid van kritiek schiet omhoog als je vooral positieve feedback geeft. Je wordt als oprechter gezien wanneer negatieve feedback eerder een uitzondering is dan de regel.
Gwen van Zaane – medeoprichter van Complimentenmeisjes – geeft op dagelijkse basis workshops waarin ze mensen leert hoe ze positieve feedback moeten geven. “Het is een basisbehoefte van de mens om gezien en gewaardeerd te worden. Dat geldt ook op de werkvloer, waar je een groot deel van je leven spendeert. Een gebrek aan waardering en erkenning is een van de hoofdredenen waarom mensen ontslag nemen”, aldus van Zaane. In bedrijven met een goede complimentencultuur is er ook minder ziekteverzuim.
1. Een compliment dient niet als sandwich voor kritiek
Van Zaane: “Geef complimenten altijd op zichzelf. Ook al heb je ooit geleerd om werkpunten tussen complimenten te sandwichen, het werkt niet. Met een ‘maar’ na je compliment veeg je in één klap de positieve boodschap van tafel. Mensen onthouden negatieve commentaar beter dan positieve. De kans is groot dat het compliment vergeten wordt. Zonde voor de ontvanger én de gever.”
2. Wees oprecht en specifiek
Is iemand goed bezig? Onderbouw de reden en wees zo specifiek mogelijk. De persoon voelt zich gezien én de boodschap komt veel oprechter over.
3. Geef complimenten over het proces
Van Zaane: “Hierdoor krijg je erkenning voor je ingeslagen pad en concrete handvatten aangereikt. Dat vergroot je gevoel van competentie.”
Wanneer is een compliment ongepast op de werkvloer? Complimenten op de werkvloer over je uiterlijk zijn nooit relevant. Je uiterlijk heb je voor een groot deel niet in de hand. Een compliment daarover werkt dus niet even krachtig als één over je prestaties of persoonlijkheid.
“Door zelf veel positieve feedback te geven”, zegt van Zaane. “Sluit bijvoorbeeld teammeetings af met wat goed gegaan is en maak hiervan een vast onderdeel van de vergadering.”
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de hr-wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.
