De vertrouwenspersoon blijft nog vaak onzichtbaar

Drie op de tien werknemers waren al eens slachtoffers van roddelgedrag, pesterijen, ongewenst fysiek contact en oneerbare voorstellen. Helaas is de drempel naar een vertrouwenspersoon nog dikwijls te hoog.

Dat blijkt uit een onderzoek in opdracht van hr-dienstverlener Tempo-Team in samenwerking met de KU Leuven.

Drie op de tien leidinggevenden melden ongewenst gedrag, zoals roddelen, pesten of ongewenste intimiteiten, meteen aan de vertrouwenspersoon in het bedrijf.

Werknemers van hun kant kloppen minder snel aan bij de vertrouwenspersoon bij ongewenst gedrag. Ze praten er eerst over met

• collega’s (20%);
• de leidinggevende (18%);
• de vertrouwenspersoon of preventieadviseur (10%).

Om de vertrouwenspersoon bereikbaarder te maken, moeten organisaties zorgen voor

• een adequaat intern communicatiebeleid;
• sensibilisering;
• de juiste signalen over de vertrouwelijkheid en de discretie;
• de zekerheid dat hun melding niet zonder gevolg blijft;
• een actief beleid rond ongewenst gedrag.

Helaas heeft maar een op de drie van de kleinere bedrijven (<50 werknemers) duidelijke regels en afspraken rond ongewenst gedrag. In grote bedrijven is dat 44 procent.

En de collega’s?

Collega’s kijken nog vaak de andere kant op als ze zien hoe collega’s slachtoffer zijn van roddels, pesten of ongewenste intimiteiten. Zo zegt 22 procent in dergelijke gevallen geen actie te ondernemen en geeft 7 procent zelfs toe dat ze de situatie de rug toekeerden.

Achteraf doen ze soms wel wat.

• Bijna 20% ging achteraf wel polsen bij het slachtoffer hoe het met hem of haar gesteld was;
• 16% schoot effectief ter hulp;
• 10% sprak ook de dader aan over de feiten.

Nochtans zien nogal wat collega’s uiteenlopende zaken die echt schadelijk zijn.

• schadelijk geroddel over collega’s (een op de drie);
• pesterijen (een op de vijf);
• hoe collega’s uitgesloten werden (15%);
• geïntimideerd werden (13%);
• ongewenst fysiek contact op de werkvloer en oneerbare voorstellen aan collega’s (6%).

Een positief arbeidsklimaat

De andere kant opkijken is een gemiste kans, zo stelt Elfi Baillien, experte in ongewenst grensoverschrijdend gedrag op het werk. Volgens Baillien, professor Psychosociaal Digitaal Welzijn (KU Leuven), kunnen getuigen van pestgedrag heel wat leed verhelpen door meteen krachtdadig het slachtoffer bij te staan. “Dit vraagt een mentaliteitsverandering bij de werknemers zelf, maar ook ondersteuning door de werkgevers. Dit kan door in te zetten op een positief arbeidsklimaat en door psychosociaal welzijn bespreekbaar te maken op de werkvloer. Werknemers binnen bedrijven met een veilig klimaat zullen sneller aftoetsen bij elkaar of bepaalde gedragingen als grensoverschrijdend ervaren worden. Waar dat duidelijk gebeurt, zullen ze makkelijker aan hun collega’s durven voor te stellen om naar de vertrouwenspersoon of preventieadviseur te gaan.”