Het kleiner geheel. Zomerkampenstress.

In ‘Het Kleiner Geheel’ fileert Ralf Caers de actualiteit op zoek naar wat we op het wereldtoneel moeten zien om ons eigen leven en werk beter te maken. Deze week: Zomerkampen.

In juli schrijven de media steevast over onderwerpen die iets met de zomervakantie te maken hebben. Je krijgt bijvoorbeeld tips over de vakliteratuur die je best in je koffer steekt en hoe je een leuke out of office schrijft. Mijn aandacht ging naar de zomerkampenstress en hoe mensen afzien om hun kinderen te laten entertainen tijdens negen schoolloze weken.

Hr weet dat deze zomerkampenstress nog groter wordt als de werknemers voor hun eigen verlof rekening moeten houden met de vakanties van de collega’s. Dan ontstaan er conflicttypes die jij misschien in jouw collega’s herkent.

Allereerst zijn er de strijders. Ze hebben in januari al een euro of drie bespaard met een vroegboekkorting voor zes zomerkampen en moeten dus zeker in de eerste drie weken van augustus op vakantie kunnen. Anders klopt de planning niet en zit de kroost thuis zonder ouderlijk toezicht. Vingers in stopcontacten enzo, u kent dat wel. De strijders gaan voor een win-lose. Wat zij beogen te winnen, zal jij verliezen. Zij gaan dan op vakantie en jij dus niet.

Misschien herken je ook integreerders: de lieve collega’s die in april al doorhebben dat je het boeken van de zomerkampen weer zal uitstellen en die bij je komen zitten om eens naar de catalogus te kijken. Ondertussen ligt hun agenda open en wordt er meteen gekeken naar welke weken nog compatibel zijn met wat de andere collega’s zullen doen. Zij zorgen voor een win-win voor iedereen. Goede hulp is half werk, of zoiets.

Wat minder opvallend zijn de ontwijkers. Een eerste soort ontwijkers zijn de goedgemutste collega’s die oprecht geloven dat de puzzel wel in elkaar zal vallen. Ze negeren gesprekken over de zomerplanning, zowel voor zichzelf (het lukt me wel om een kamp te vinden als het nodig is) als voor een ander (het lukt haar wel). Een tweede soort ontwijkers zijn collega’s die de zomerplanning wél urgent vinden, maar die denken dat ze een conflict zullen verliezen van andere collega’s die beter liggen in de groep of bij de leidinggevende. Ze doen alsof het hen niet kan schelen, maar lopen naast zomerkampenstress ook heel wat frustratie over de organisatie op.

Een vierde soort collega is de toegever. Toegevers zijn de collega’s die verlies accepteren om jou een winst te bezorgen. Denk maar aan collega’s zonder kinderen die zich aanpassen aan de collega’s met kroost. Toegevers met een wat minder altruïstische achtergrond hopen vooral om jou nu iets te gunnen zodat ze later op jouw goodwill kunnen rekenen als ze iets nodig hebben dat voor hen wel belangrijk is.

Hr zou conflicten over de zomervakanties kunnen vermijden door zelf een planning op te maken. Dat kan werken, maar het riskeert ook frustratie en een zwakkere groepsgeest als hr een ongunstige regeling boven de hoofden van de werknemers forceert. Bovendien moet hr aandachtig zijn voor de ontwijkers omdat het eerste type mogelijk pas de urgentie ziet als de meeste zomerkampen volzet zijn en omdat het tweede type verdoken ontevreden is. Teams met veel ontwijkers ontwikkelen op termijn ook vaker taakconflicten. Het is vaak beter om in te zetten op de integreerders en conflicten over de zomerplanning preventief te ontmijnen.

Misschien kan ik nu niets meer doen aan je zomerkampenstress of aan je ongenoegen over de collega’s door de zomerplanning. Maar als je in de conflicttypes hierboven een van je collega’s of jezelf hebt herkend, win je misschien wel mentale balans bij een volgend conflict.

Ralf Caers is professor HRM aan de KU Leuven, gastprofessor HRM aan de Ehsal Management School en de Université Saint Louis en zaakvoerder van de coachingpraktijk Passiemento.