Privacyverklaring

Vijf lessen die hr kan leren van artistieke excellentie

13 juni 2024
Tekst
Gert Verlinden

Van artistieke excellentie naar succes op de werkplek: het paneldebat dat Dorien Leyers modereert is een buitenbeentje op de Vlerick HR Day. Hr kan bijleren door uit de cocon te treden en over het muurtje te kijken naar andere metiers. Artiesten leggen de prestatielat hoog voor zichzelf en anderen. Een interessante insteek voor de productiviteit in onze bedrijven? Vijf lessen voor hr, geïnspireerd door vier vrouwelijke leiders uit de artistieke sector.

1. Een sterk werkgeversmerk in een competitie om talent

Ann De Somere van Opera Ballet Vlaanderen: “Ons huis heeft uitstraling en prestige door de kunst die we op het podium brengen. Dat zorgt voor een ruime instroom aan kandidaten zoals dansers, musici en koorzangers. Tegelijk gaat het over internationale profielen, waardoor nieuwe uitdagingen zich stellen zoals het bekomen van werkvergunningen en meertalige communicatie.”

Ze merkt ook de nadelen op van de werktijden in de culturele sector, op momenten wanneer andere mensen hun werkdag al is afgerond. “Kandidaten stellen vragen bij de vereiste flexibiliteit en de invloed op hun balans tussen werk en privé. Daar waar het aanbod aan werkkrachten beperkt is, moeten wij creatief zijn.”

Jannah Van Nevel van The International Opera Academy: “De studenten die bij ons uitstromen naar de culturele huizen, belanden in zeer concurrentiële omgevingen. Voor een rol als sopraan zijn mannen schaars. Die zijn gegeerd.”

2. Collectieve versus individuele artistieke prestaties

Een culturele voorstelling maken betekent samenwerken. En toewerken naar een topprestatie. Het is zaak om de balans te vinden tussen ondersteuning van medewerkers en hen uitdagen in de richting van een topprestatie.

Veerle Simoens van Gent Festival Van Vlaanderen: “Artiesten ontvingen tijdens hun opleiding dikwijls een-op-eencoaching. Het is onvermijdelijk dat ze als gevolg daarvan een stukje ego hebben ontwikkeld. Presteren is wat hen drijft. Het is de uitdaging om daar een team van te kneden.”

Isabelle Beernaert, theatermaker en choreograaf: “In mijn danscollectief leert iedereen alles. Ik impliceer elke danser in de volledige set. Valt er iemand uit? Dan springt een collega in. Gevolg: iedereen kan ontspruiten. Ik gun ieder individu een moment binnen diens capaciteiten.”

3. Creativiteit en innovatie

Creativiteit is onuitputtelijke bron, maar het is de kunst om ze te vertalen naar waardecreatie en innovatie. Een onderzoek van Harvard stelt dat creativiteit sociaal is: organisaties dienen een context te creëren voor collectieve creativiteit.

Isabelle Beernaert: “Diversiteit is de kern van creativiteit. Het is een ingrediënt dat het product vormt. Dans is een universele taal.

Veerle Simoens vult aan: “De eerste vraag die journalisten in onze sector stellen, is wat er dit seizoen nieuw is. We moeten voortdurend vernieuwen. Gelukkig is er nu meer overleg: een artistiek leider staat niet meer op een piëdestal. We zoeken andere vormen van samenwerking op en brengen jonge stemmen binnen.”

4. Welzijn van werknemers in artistieke omgeving

Een podiumprestatie moet perfect zijn. Artiesten werken naar pieken toe. Dat levert werkstressklachten op. Hoe blijf je dat op een duurzame manier doen? Professor Koen Dewettinck wijst naar het Job Demands Control Model: de werkbelasting temperen en hulpbronnen aanbieden.

Ann De Somere: “Dansers en musici ervaren een zware fysieke belasting. Tegelijk merken we faalangst en psychosociale klachten op. We bieden daar ondersteuning voor aan. We maken afspraken over hoe wij met onze mensen omgaan gezien de historiek van grensoverschrijdend gedrag in de culturele wereld. Het is een gevoelige materie. Je laat niet alles gebeuren louter omdat iemand artistiek uitmuntend is. Sommigen voelen zich onvervangbaar. We werken bijvoorbeeld aan verbindende communicatie, feedback geven en ontvangen.”

5. Connectie met freelancers

De zogenoemde gig-economie klinkt aantrekkelijk maar de valkuil is een lagere betrokkenheid van de freelancer bij de organisatie. “Daarom moet je op een holistische manier kijken naar hoe je talent beheert”, adviseert Koen Dewettinck. “Vanuit de connectie met de collega’s, de purpose van de organisatie, de fysieke ruimte en de werkroutines.”

Jannah Van Nevel: “We betrekken hen door ze mee te nemen in onze visie en missie. We stemmen de verwachtingen helder af. En we spelen het familiale gevoel van onze kleine groep uit. In een familie kan de ene persoon het ego beter relativeren dan de andere.”

Ann De Somere: “We beschikken over een pool van koorleden en musici. Ze blijven zich aangetrokken voelen door ons repertoire en blijven geconnecteerd met het oog op een vast contract.

Isabelle Beernaert: “Bij bepaalde instituten willen dansers absoluut horen. Ik werk met dansers die blijven omwille van het familiale gevoel en het vertrouwen. We zijn gesynchroniseerd.”

ID:

Ann De Somere, hr-manager Opera Ballet Vlaanderen

Veerle Simoens, zakelijk en artistiek directeur Gent Festival Van Vlaanderen

Jannah Van Nevel, zakelijk leider International Opera Academy

Isabelle Beernaert, theatermaker en choreograaf

Koen Dewettinck, professor hrm Vlerick Business School

Bron: Vlerick HR Day 2024