Privacyverklaring

Een team leiden zoals een topsportcoach

3 september 2024
Tekst
Gert Verlinden
Beeld
Paul Van Den Bosch by Koen Fasseur

In zijn nieuwe boek ‘Lead Like a Coach’ slaat sport- en businesscoach Paul Van Den Bosch de brug tussen sportcoaching en zakelijk leiderschap. Hij ziet in veel bedrijven dat uren presteren de norm is, terwijl een mensgerichte aanpak de basis vormt voor resultaatgerichtheid. “Data alleen leren mij niet hoe het gaat met de atleet.”

Paul Van Den Bosch wil medewerkers laten groeien en hun volledige potentieel benutten. Dat vraagt een mensgerichte leiderschapsstijl. Tegelijk erkent hij dat je resultaatgericht moet handelen. “Een bedrijf is geen democratie. Zowel atleten als medewerkers hebben nood aan duidelijkheid en houvast. Strakke richtlijnen zijn nodig om te presteren. Maar als leider is het de kunst om op het juiste moment te switchen van een resultaatgerichte naar een mensgerichte benadering.”

Hij onderstreept het belang van feedback. Dat maakt de ontvanger beter. Feedback mag negatief zijn, zolang de formulering ervan constructief is. “Ik hoor in bedrijven dat medewerkers weinig of slechts éénmaal per jaar feedback krijgen, terwijl ze vragende partij zijn. Feedback leidt tot zelfinzicht en verbeteringspotentieel. Op het niveau van de organisatie zien we een positieve impact op engagement- en productiviteitsscores.”

Niet elke leidinggevende is een leider. Kan die het ook worden?

Paul Van Den Bosch: “Slechts één op de tien leidinggevenden heeft van nature uit de kwaliteiten om een team aan te sturen, zo blijkt uit een studie van het Amerikaanse Gallup. Medewerkers die het bedrijf verlaten doen dit in de helft van de gevallen vanwege de leidinggevende. Een opleiding voor elke leidinggevende? Dat is vaak niet voldoende. Continue coaching en begeleiding zijn noodzakelijk om te evolueren in leiderschap. Dat is soms een lang traject.”

Moeten we milder zijn voor leidinggevenden?

Paul Van Den Bosch: “De leidinggevende staat onder druk van belanghebbenden, hogere hiërarchie, raad van bestuur en aandeelhouders. Let op met de terminologie toxisch leiderschap. Vooral de extreme voorbeelden van negatief leiderschap verschijnen in de pers. Daarnaast mag en moet een leidinggevende van tijd tot tijd directief en uitgesproken resultaatgericht zijn. Wanneer de turbulente situatie is opgeklaard, is het zaak om opnieuw te verschuiven naar het mensgerichte.”

U pleit voor een gezonde balans tussen belasting en ontspanning. Moeilijker voor managers?

Paul Van Den Bosch: “Een balans vinden is moeilijker wanneer je meer verantwoordelijkheden draagt. Maar daarom niet minder noodzakelijk. Iedereen heeft namelijk een individueel tipping point, wanneer de hoeveelheid druk je draagkracht overschrijdt. Zo’n situatie mag niet te lang duren. Je dient de druk af te wisselen met herstelmomenten. Ik raad aan om niet hard te trainen maar slim te trainen. Naar de prestatiegerichte bedrijfswereld vertaald: rust nemen, slapen, lichaamsbeweging. In veel bedrijven stel ik een cultuur vast waarbij uren presteren de norm is. Terwijl onze aandachtspanne beperkt is.”

In uw boek stelt u dat data secundair zijn. Voor de bedrijfswereld vormen data het nieuwe goud.

Paul Van Den Bosch: “Vanuit rendementsoogpunt zijn data heel belangrijk. Maar ze zijn ondersteunend voor de menselijke aanpak. Een goede datagedreven coach vraagt nog steeds hoe het met de medewerker gaat. Data ondersteunen, kaderen en nuanceren wat je te horen krijgt van de medewerker. Zo kom je als coach tot een holistisch beeld van de coachee.

In de bedrijfswereld stellen managers zich zelden de vraag hoe ze hun medewerkers vandaag beter hebben gemaakt. Het zwaartepunt ligt bij de ebitda, de kernprestatieindicatoren, de kwartaalobjectieven, de financiële marge. Ze denken vaak te weinig aan de mens en aan de manier waarop die de cijfers dient te bereiken. Let wel, ik verdedig de zogenaamde ‘1% theorie’. Die richt zich op de kleine marginale winsten in elk onderdeel van het proces. Wanneer je overal een tikkeltje weet te verbeteren, zal het cumulatieve eindresultaat een stuk groter zijn.”

Tot slot: is het aan hr om het thema leiderschap en coaching te claimen?

Paul Van Den Bosch: “Hr is de afspiegeling van het leiderschap binnen het bedrijf. De manier waarop er leiding wordt gegeven, vertelt iets over hr, en omgekeerd. De leidinggevenden en hr: dat zijn geen twee divergerende sporen. Geen van beiden heeft het unieke eigenaarschap. Ze vormen een geheel.”

Lead like a coach - Paul Van Den Bosch

Uitgeverij Pelckmans

Hardcover – 208 blz.

ISBN 978-94-6383-349-3