Privacyverklaring

Nieuw proefproject moet zij-instromers onderwijs beter ondersteunen

28 augustus 2024
Tekst
Matthias Vanheerentals
Beeld
Wim Adriaens by Wouter Van Vaerenbergh

VDAB, VIVES, Howest en de Provincie West-Vlaanderen hebben het project Startklaar! gelanceerd. Het project moet zij-instromers en herintreders in het onderwijs vanaf september klaarstomen voor een job als leerkracht. Het proefproject biedt een digitaal ondersteuningsaanbod voor zij-instromers dat kan aangevuld worden met individuele opdrachten, coaching, intervisie en ondersteuning op de werkplek.

Het onderwijs heeft al jaren af te rekenen met een groeiend lerarentekort. De instroom van jonge, startende leerkrachten is ruim onvoldoende om de tekorten weg te werken. Daarom zet het onderwijs volop in op zij-instromers (zonder lerarendiploma), gastleerkrachten en herintreders om de hoogste nood te lenigen. Deze laatste groep zijn mensen met een pedagogisch diploma die nog nooit in het onderwijs hebben gewerkt of die al een tijd geleden uit het onderwijs zijn gestapt en nu terug aan de slag willen gaan als leerkracht. Vaak hebben ze een drempelvrees omdat ze niet meer helemaal mee zijn met alle nieuwigheden in het onderwijs.

Oplossing

Zij-instromers en herintreders kunnen een deel van de oplossing bieden. Vaak missen deze mensen echter de nodige pedagogische competenties waardoor het risico op uitval groot is. In de praktijk blijkt dat deze doelgroepen vaak enthousiast starten als leerkracht, maar een hoog risico op uitval kennen. Sommigen van hen missen een aantal cruciale skills (bijvoorbeeld klasmanagement). Om hier een oplossing voor te bieden, besloten VDAB, VIVES, Howest en de Provincie West-Vlaanderen de krachten te bundelen.

Ondersteuningsaanbod

Samen werkten ze een digitaal ondersteuningsaanbod uit dat bestaat uit drie thema’s: ‘goed voorbereid’, ‘klasmanagement’ en ‘evalueren’. Voor elk thema ontwikkelden de partners in samenwerking met Deloitte een digitale opleidingsmodule. De digitale opleidingsmodules zijn voor alle burgers vrij toegankelijk op vdab.be. Via het proefproject Startklaar! kunnen zij-instromers en herintreders deze modules aanvullen met individuele opdrachten, coaching en intervisie vanuit de lerarenopleidingen en ondersteuning op de werkplek door de aanvangsbegeleiders van de scholen

Enthousiast

Betrokken docenten lerarenopleiding Charlotte Struyve en Amélie Fauquant zijn heel enthousiast: “Met ‘Startklaar!’ bieden we zij-instromers online modules aan die hen niet alleen enthousiasmeren maar tevens voorbereiden op hun eerste stappen in het onderwijs, alvorens in te stromen in de lerarenopleiding. Deze modules bieden een flexibele en toegankelijke manier om de meest essentiële pedagogische kennis en vaardigheden, gegoten in hands-on tips & tricks, te verwerven.” De Provincie West-Vlaanderen staat hierbij in voor de financiering van de personeelsinzet van VIVES en Howest voor de inhoudelijke ontwikkeling van het online leerpad. Ondertussen verkent men al een uitbreiding van het project naar Oost-Vlaanderen en in een latere fase ook naar de andere provincies.

Toenemend aantal zij-instromers

Het aantal zij-instromers nam in de afgelopen jaren toe. “Die evolutie willen we versterken”, zegt Wim Adriaens, ceo van de VDAB. “En we willen er vooral voor zorgen dat wie in het onderwijs start, er ook aan de slag blijft. Met het pilootproject ‘Startklaar’ willen we de kans op duurzame tewerkstelling in het onderwijs verhogen. We willen ervoor zorgen dat kandidaat-leerkrachten helemaal klaar zijn om te starten in het onderwijs.”

Veel vacatures

In de afgelopen maanden bereikte het aantal vacatures voor leerkracht secundair onderwijs een recordhoogte. In de voorbije twaalf maanden ging het om 15.658 vacatures in heel Vlaanderen, enkel voor leerkracht secundair onderwijs. Eind juli stonden 2.175 van deze vacatures nog open. Daar tegenover stonden eind juli 2.555 werkzoekenden in bemiddeling bij VDAB, met interesse in dit beroep. Dat betekent nog niet dat deze mensen al het diploma hebben om voor de klas te mogen staan of dat ze uiteindelijk aan een opleiding zullen beginnen. De spanningsindicator voor leerkracht secundair onderwijs bedraagt 0,91. Dat betekent dat er gemiddeld minder dan één kandidaat per vacature beschikbaar is. Het beroep van leerkracht is dan ook een zwaar knelpuntberoep.