Van hr-professionals wordt gezegd dat ze meelopen met hippe hypes. Ik vind dat een neerbuigende stelling. Is het niet eerder zo dat we ons allemaal graag laten bedotten? Dat we met open ogen trappen in de val van ogenschijnlijk simpele oplossingen? Dat is wat in mij opkomt wanneer ik kijk naar sympathieke Tom Waes in ‘Kalm Waes’ en luister naar tips in verband met focus.
Je kent ze wellicht: de metafoor van Thomas Boone Pickens. Een industrieel die fortuin maakte ‘door zich niet te laten afleiden door konijnen wanneer hij op olifantenjacht ging’. Ook ik gebruikte graag die metafoor tot ik het boek 4.000 weeks las van Oliver Burkeman, een journalist die in opdracht van The Guardian productiviteitstips heeft onderzocht. Burkemans boodschap is de volgende: die makkelijke metaforen laten je geloven dat het volstaat hoofdzaken van bijzaken te onderscheiden. Dat het mogelijk is alle belangrijke taken af te vinken. En dat is een leugen. Elke dag staan er meer olifanten klaar dan jij kan aanpakken. Ook olifanten hebben de vervelende eigenschap zich snel te vermenigvuldigen. En dus, besluit Burkeman, moet je elke dag keuzes maken.
En dat is echt moeilijk.
Ons uitstelgedrag: ach, het is allemaal de schuld van de jongens in Silicon Valley die de werking van dopamine hebben bestudeerd, de sexy neurotransmittor die ons in de greep houdt. Wat is het heerlijk ons te wentelen in zelfmedelijden. Laten we eens eerlijk zijn. Als onderbrekingen de vijand zijn, dan is er een belangrijke collaborateur in het spel: wijzelf. Uitstelgedrag is des mensen. Seneca schreef er al een boek over. In het jaar 49. Toen er van glinsterende notificaties en paarse popups nog geen sprake was. In De Brevitate Vitae draait Seneca er geen doekjes om: mensen verprutsen graag hun tijd.
Het is dus niet allemaal de schuld van een ander, maar ook van onszelf.
In zijn boek Stolen Focus spreekt Johann Hari van ‘cruel optimism’. We zadelen het individu op met ogenschijnlijk makkelijke oplossingen zoals in ‘Kalm Waes’: kruip net als Tom Waes in een ijsbad, zet je telefoon op grijstinten, gebruik apps zoals Forest. Maar, zegt Hari, die oplossingen getuigen van een zekere wreedheid: jij en ik maken deel uit van een systeem met eigen dynamieken. Hari heeft gelijk. Zolang invloedrijke personen in organisaties niet zelf meer aandacht geven aan aandacht, is het voor medewerkers onveilig om neen te zeggen tegen onvoorbereide meetings, focustijd in te plannen en na de werkuren niet meer bereikbaar te zijn.
Kortom: het is niet makkelijk, het is complex.
Meer aandacht voor aandacht is alvast geen hype. Het is iets wat we broodnodig hebben. Om de beste versie te worden van onszelf. Om een kalmere versie te worden van onszelf. Om terug waarde te kunnen creëren in plaats van druk bezig te zijn.
Laten we starten met het idee dat het niet makkelijk is. Eerder een dagelijkse strijd. En dat is oké.
Isabel De Clercq is oprichter van de School for Focus. Ze is auteur, podcastmaker en moderator. Ze inspireert kenniswerkers opdat ze weer grip krijgen op tijd, focus en goed werk. Als columnist voor HRmagazine schrijft ze in persoonlijke naam.
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de hr-wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.