Werknemers die van hun werkgever de tijd krijgen om zich tijdens de werkuren als vrijwilliger in te zetten en daarbij hun professionele competenties gebruiken: Saskia Crucke en Lara Van de Sande van UGent doen er onderzoek naar. Bij Argenta lopen zo’n succesvolle skills-based vrijwilligersprojecten die aansluiten op het leer- en ontwikkelbeleid. “Medewerkers vullen hun behoefte aan zingeving in, versterken hun vaardigheden voor Argenta én de non-profitorganisatie krijgt waardevolle hulp. Een drievoudige win.”
Saskia Crucke ziet een verschuiving van klassieke financiële filantropie naar concreet, actiegericht engagement, waarbij werknemers vrijwilligersrollen op zich nemen. Vaak worden dit soort initiatieven getrokken door de CSR-afdeling (corporate social responsibility), maar hr is steeds vaker actief betrokken. De vrijwilligersrol vervult de behoefte aan purpose, maar biedt tegelijkertijd een omgeving waarin medewerkers hun professionele vaardigheden inzetten voor de samenleving én nieuwe skills verwerven.
Ellen Schruns van Argenta bevestigt deze evolutie: “We bieden helpende handen, bijvoorbeeld bij het verfraaien van de tuin van een vzw. Daarnaast geven we via ons filantropische luik financiële steun aan goede doelen. Maar onze medewerkers zetten ook hun professionele vaardigheden in, zoals het optimaliseren van social media voor een vereniging.” In deze laatste vorm zijn de medewerkers van Argenta persoonlijk betrokken en onderhouden vaak langdurige banden met de non-profitorganisaties. “Ze noemen elkaar zelfs collega’s.”
Die diepere band tussen beide partijen vindt Saskia Crucke logisch: “Helpende handen zijn actiegericht, maar als je inzoomt op de onderliggende problematiek van de doelgroep die medewerkers helpen, leidt dat tot meer begrip en inleving. Ook vanuit het perspectief van de non-profitorganisatie is gelijkwaardigheid cruciaal voor een echte samenwerking. Er mag bij hen geen wrang gevoel ontstaan.” Ellen Schruns herkent dit: “Onze vrijwilligers bij Argenta hebben de mindset om te leren van de mensen die ze helpen, niet om iets op te dringen. Beide partijen zijn gelijkwaardig. Het werkt in twee richtingen.”
Argenta legt geen strikte eisen op welke vaardigheden werknemers tijdens het skills-based vrijwilligerswerk moeten ontwikkelen. “We vragen welke vaardigheden je gaat inzetten en welke je hoopt te ontwikkelen. Samen met een intermediaire organisatie stellen we op die manier een optimaal team samen, bijvoorbeeld voor een kringloopwinkel die een webshop wil opzetten.”
Het hr-team van Argenta lanceert een oproep naar kandidaat-vrijwilligers en onderzoekt hun motivatie. De deelnemers? Er is een grote diversiteit in anciënniteit, leeftijd en functie. Saskia Crucke ziet dat vooral mensen naar voren stappen die vanuit een sociaal motief een betekenisvolle bijdrage willen leveren, al spelen leermotieven ook mee.
Lara Van de Sande: “Medewerkers versterken hun professionele vaardigheden, maar ook hun interpersoonlijke skills, die moeilijker te leren zijn in een klassieke opleidingscontext. Daarom biedt hr-betrokkenheid opportuniteiten. Het vrijwilligerswerk moet te combineren zijn met de job en vereist steun van de leidinggevende.”
Argenta biedt binnen een heldere visie op leren een breed scala aan leervormen aan, zoals een online platform, een bibliotheek, workshops en klassikale trainingen. “Vrijwilligerswerk dat de vaardigheden van medewerkers ontwikkelt, sluit perfect aan bij dat leeraanbod. We integreren het in onze leeraanpak”, aldus Ellen Schruns. Skills-based volunteering is een leervorm die reflectie stimuleert en het leereffect vergroot. Saskia Crucke: “De maatschappelijke projecten zetten aan tot nadenken en inleven. Ze hebben impact op de mindset, bijvoorbeeld op het gebied van diversiteit en inclusie, wanneer je in je werk omgaat met een divers cliënteel.”
Uit het onderzoek blijkt dat medewerkers eerder bijdragen aan een vrijwilligersinitiatief wanneer ze het als authentiek ervaren. Ze reageren positief als er oprechte zorg is voor de maatschappij, het milieu en mensen. “Als ze het initiatief als instrumenteel ervaren, zijn ze kritischer. Organisaties moeten daarom inzetten op authenticiteit en leidinggevenden die het verhaal uitdragen. Het is belangrijk dat zij geen tegenstrijdige signalen geven”, aldus Saskia Crucke.
Saskia Crucke, professor UGent
Ellen Schruns, senior expert leren en ontwikkelen bij Argenta
Lara Van de Sande, teaching Assistant en PhD student aan UGent.
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de hr-wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.