Medewerkers steunen bij verlies, mantelzorg, rouw en ernstige ziekte

Verlies, mantelzorg, ernstige ziekte en rouw behoren tot het leven, maar blijven vaak taboe op de werkvloer. IDEWE, de externe dienst voor preventie en bescherming op het Werk, en de Vrije Universiteit Brussel (VUB) slaan de handen in elkaar om onderzoek te doen naar hoe werkgevers en werknemers collega’s beter kunnen ondersteunen tijdens moeilijke momenten.

Mensen brengen een aanzienlijk deel van hun tijd op het werk door. Bij verlies, mantelzorg, ernstige ziekte of rouw is adequate ondersteuning daarom belangrijk. Een begripvolle werkgever, leidinggevende(n) en collega's maken een groot verschil in het welzijn en de veerkracht van een individu. Is er een gebrek daaraan? Dan is er risico op diepe emotionele wonden en een negatieve impact op welzijn, ziekteverzuim en creativiteit van werknemers.

IDEWE en de VUB ontwikkelen daarom interventies om de juiste ondersteuning te bieden op het werk en onderzoeken ook de impact ervan. Het onderzoeksproject is gestart in januari 2024 en loopt tot december 2028. Het is een internationaal onderzoek dat gelijktijdig loopt in Oostenrijk, Zweden, het Verenigd Koninkrijk, Griekenland en België (Vlaanderen).

Rouw

In Vlaanderen zijn bijna een half miljoen mensen actief op de arbeidsmarkt die tegelijkertijd als mantelzorger fungeren voor een zieke naaste. De vergrijzing zal naar verwachting de vraag naar mantelzorg verder doen toenemen. Bovendien worden jaarlijks bijna zeshonderdduizend Vlamingen geconfronteerd met het overlijden van een grootouder, ouder, partner of kind. Dat brengt rouwervaringen met zich mee. Tel daarbij het veelvoud van mensen die rouwen om vrienden, buren, collega's of verre familie. Elke Velle van IDEWE: “Door een begripvolle en zorgzame omgeving te creëren waarin emotionele en praktische ondersteuning centraal staan, zorgt een werkgever niet alleen voor een gezonde, maar ook voor een veerkrachtige werkomgeving.”

Veerkracht

Dat het belangrijk is om in te zetten op een menselijk personeelsbeleid, ervaart ook David Derwael, chief hr officer van Z.org KU Leuven: “De leidinggevenden zijn de eerste steunfiguren. Daarnaast hebben we een intern opvangteam opgericht dat vooral inzet op groepsondersteuning bij verlieservaringen of ingrijpende gebeurtenissen. Ook andere vormen van groepsondersteuning, zoals intervisoren die preventief met teams werken rond het bespreken van moeilijke ervaringen en hun morele veerkracht, kaderen binnen ons breder welzijnsbeleid.”

Zorgzame werkplek

Joachim Cohen, professor aan de VUB: “Plaatsen waarin iedereen bijdraagt tot het welzijn rond ernstige ziekte, mantelzorg, rouw en verlies, noemen we compassionate communities. In dit onderzoeksproject willen we evalueren hoe zulke zorgzame werkplekken het lijden verzachten. Rouw hoeft bijvoorbeeld niet altijd complex te zijn. Internationaal onderzoek toonde aan dat zestig procent van alle rouwenden geen nood heeft aan professionele of formele ondersteuningsvormen, maar aan een ondersteunende omgeving in hun dagelijkse leven. Ook een werkplek en collega’s spelen hierbij een betekenisvolle rol.”