Het mentaal welzijn van de Belgen gaat achteruit, volgens de jaarlijkse AXA Mental Health Study. Lode Godderis prijst de positieve zijde van werk om de mentale gezondheid te verbeteren. “Werk zorgt voor zingeving, sociale ondersteuning en persoonlijke ontwikkeling. Wees je bewust van de goede momenten en wat die bijzonder maken.”
Lode Godderis deelt de respondenten op in vier categorieën: mensen die floreren, mensen ‘bij wie het wel gaat’, de personen die stilaan wegkwijnen en tot slot de groep die slecht scoort en voortdurend worstelt met de mentale gezondheid. De eerste twee categorieën vertegenwoordigen ruim de helft, maar de populatie krimpt. De laatste twee categorieën vormen een lichte minderheid, maar de groep groeit in omvang. Vrouwen tussen 18 en 24 jaar behalen de laagste score.
Wat is de rol van werk in deze evolutie? Volgens Lode Godderis bestaat er meer evidentie dat werk bijdraagt aan een positieve verandering. “We moeten werk zodanig organiseren dat het waarde toevoegt aan de behandeling van herstel. Werk dicht de kloof die er bestaat tussen preventie en curatieve acties.”
De aard van het werk heeft een invloed op hoe iemand zich voelt. “Elke sector kent zijn specifieke handtekening met positieve energiebronnen en uitdagende energielekken. In het onderwijs zie je leerkrachten met een hoge motivatie, engagement en autonomie. Tegelijk kampen ze met een hoge beschikbaarheids- en bereikbaarheidsdruk. Het is de kunst om daar een evenwicht te vinden.”
Lode Godderis adviseert werknemers om zich beter bewust te zijn van de goede periodes. Dat bewustzijn kun je opschalen tot een continue state of mind. Zelfzorg is een effectieve preventieve methode voor mentaal welzijn. Maar wanneer mensen wegkwijnen en in de knoop zitten, is externe professionele hulp aangewezen. Tussen die zelfzorg en de curatieve hulp zit een ontbrekende schakel: werk. Het is de plaats waar we elkaar ontmoeten en ondersteunen. In de Mental Health-studie van AXA ziet hij twee tendensen: mensen die werken, voelen zich beter dan niet-werkenden. En werken draagt bij tot de mentale gezondheid via positieve collegiale relaties, een ondersteunende leidinggevende en het zinvolle karakter van werk.
Een op de vier personen duidt werk als de oorzaak van mentale problemen aan. “Werk is dus niet de determinerende factor. De toestand van de mentale gezondheid heeft wel gevolgen op het werk: verminderd engagement, afwezigheid wegens ziekte en meer telewerk. De risicogroepen? Dat zijn jongeren en middle managers.
Er was allicht nog nooit zoveel aandacht voor de bespreekbaarheid en verbetering van mentale gezondheid. Tegelijk piekt het aantal mensen dat langdurig ziek is. Hoe verklaart Lode Godderis die paradox? “We focussen maatschappelijk te veel op de probleemzijde. De meerderheid van de mensen bevindt zich niet in een probleemsituatie. Tegelijk hoef je niet de ambitie te hebben om elke dag te floreren. Wees je voldoende bewust van de factoren die leiden naar welbevinden en hoe je dat bewustzijn opschaalt.” Hij pleit voor flexibiliteit in het arbeidssysteem om mensen aan de slag te houden tijdens moeilijke periodes. En dus ook tegen het verplichte ziektebriefje. “Arbeidsongeschikt is te veel binair: in of out.”
Het is voor Lode Godderis de rol van hr om een context te creëren waarin we luisteren naar elkaar, en waar een match is tussen werk, interesses en competenties. “Veranderingen zoals AI roepen onzekerheid op. Hr moet mensen daarmee leren omgaan, technologie tonen als ontwikkelingskans, als een instrument om te omarmen bij correct gebruik. Dat vergt opleiding en begeleiding, zeker van het middle management dat een risicogroep vormt in hun sandwich-rol. Breng middle managers samen en luister naar hun besognes.”
HRmagazine sprak naar aanleiding van de AXA Mind Health Studie ook exclusief met Els Jans, chief people officer van AXA Belgium. Dat artikel lees je in de volgende editie van HRmagazine.
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de hr-wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.
