Privacyverklaring

“Neutrale facilitator biedt beste kansen voor heropstart na burn-out”

30 januari 2023
Tekst
Patrick Verhoest
Beeld
Eva Geluk

Eén op de vier mensen met burn-out hervalt na de re-integratie. Voor onderzoeker Eva Geluk is de conclusie duidelijk: het heropstarten maakt meer kans onder begeleiding. Die taak geven we best aan een neutrale facilitator.

Eva Geluk is senior onderzoeker en projectleider aan de Antwerp Management School. Ze onderzocht hoe mensen met een burn-out duurzaam terug aan het werk kunnen gaan, wetende dat hun aantal stijgt, dat de helft bang is om te hervallen en dat één op de vier daadwerkelijk hervalt na de re-integratie.

Weinig onderzoek

Dat er geen wetenschappelijke consensus bestaat over de definitie en diagnose van burn-out, maakte het onderzoek van Eva extra complex. Bovendien is er de voorbije twintig jaar nauwelijks onderzoek gebeurd naar wat preventief nodig is om heropstarters te begeleiden. “Dat maakt het moeilijk om een goede aanpak te bepalen. Ondertussen biedt de welzijnssector heel wat hr-professionals elke dag zaken aan – denk aan fruitabonnementen, yoga en fitness – terwijl we amper weten wat de effecten ervan zijn.”

Reset

Eva Geluk leidde een langdurig en diepgaand onderzoek. De focus lag op de re-integratie en de hefbomen voor een succesvolle terugkeer. De aandacht voor de diverse instanties die daarbij betrokken zijn, was groot. Eva Geluk: “Dat breekt met de aanpak van het verleden. Wie ziek thuis is, gaat misschien in therapie, maar wie heropstart, gaat gewoon terug aan de slag zonder dat het proces vooraf en nadien bestudeerd wordt. We vinden dat je moet beginnen met in kaart brengen van wat misliep. Bij de opstart van de terugkerende werknemer moet deze gevolgd worden gedurende het hele eerste jaar dat hij terug aan de slag is. We tekenden het proces uit dat deel uitmaakt van de resetinterventie en zien er verschillende interventiepunten in.”

Facilitator

Uit de bevraging bij alle stakeholders zag Eva de noodzaak aan een vorm van coördinatie of facilitatie. Het onderzoek toont dat werkgever en werknemer vaak naar elkaar kijken in plaats van er een wij-verhaal van te maken. Daarvoor moet dialoog op gang gebracht worden, getuigt Eva Geluk. “Daarom net pleiten we voor de rol van een facilitator, die de nodige dialoog opstart. De facilitator kan ook instaan voor het wegnemen van het gebrek aan veiligheid, dat heropstartende werknemers voelen bij de werkhervatting.”

Succes

Werkhervatting wordt pas succesvol als er om te beginnen een verhoging is van de sociale hulpbronnen. Dat betekent coaching en hulp van de leidinggevende en steun van de collega’s. Ook feedback kunnen vragen aan elkaar en een open gesprekscultuur zijn nodig. Verder moeten ze aanpassingen kunnen maken aan het werk. “De mogelijkheid om werktaken aan te passen, is een belangrijke hefboom. De werkgever wil wie terugkomt uit ziekte vaak van taken ontlasten, terwijl die persoon juist nood kan hebben aan nieuwe uitdagingen, zelfs groeimogelijkheden.”

Verbrand

Werkhervatting moet gezien worden als een gedeelde verantwoordelijkheid. Omstaanders bekijken de terugkerende collega vaak negatief, als iemand die zich heeft verbrand. Op de werkvloer moet geanalyseerd worden wat is misgelopen. Daarvoor ontwierp Eva Geluk een digitale scan, een soort van toolbox met vragensets. De vragen worden bij leidinggevende en werknemer afgenomen. Ze moeten aantonen wat verkeerd liep en wat beter kan in de toekomst. Er wordt gepolst naar de feedbackcultuur en of de leidinggevende de signalen herkent die een medewerker uitzendt. De verschillen en overeenkomsten zijn aanleiding voor de facilitator om ermee aan de slag te gaan.

Sleutelrol

Eva Geluk ziet een belangrijke rol weggelegd voor de facilitator bij de heropstart van burn-outpatiënten. Die moet een neutrale rol opnemen. “We voorzien daarvoor in opleidingen en kennen deze rol toe aan wie neutraliteit kan waarborgen. In kleine organisaties zal dat misschien best een extern iemand zijn. Bij de keuze voor een interne tussenpersoon moet het iemand zijn die ook – naast neutraliteit – de nodige veranderingen en veiligheid kan waarborgen. Dat is onze ReSet, groei voor mens en organisatie. Daarbij hermeten we geregeld en sturen we afspraken bij. We koppelen dat terug naar ons welzijnsbeleid, wat de cirkel rond maakt.”