Motivatie is kruipolie van leren

Succesvolle leertrajecten zijn het resultaat van een waaier aan factoren zoals praktijkvoorbeelden, herhaling, eenvoud of feedback. Zonder motivatie van de deelnemer valt het plaatje als een pudding in elkaar. Als opleider heb je nochtans heel wat manoeuvreerruimte om de motivatie van deelnemers te bevorderen.

U heeft het zelf wellicht al ervaren. U werd in de professionele context gevraagd een training te volgen, maar u had daar geen zin in. U telde de minuten af en hernam daarna het leven alsof er niets was gebeurd. Diezelfde avond gaat u naar de gitaarles waar u met veel passie nieuwe partituren instudeert en oefent tot in de perfectie. Motivatie geeft energie. Energie die nodig is om tot gedragsverandering te komen. Motivatie is eigendom van deelnemers op het moment dat ze opdagen bij een workshop. Leerprofessionals kunnen wél invloed uitoefenen op motivatie door een gerichte aanpak.

Korte termijn en lange termijn

Edward Ryan en Richard Deci zijn grondleggers van de motivatietheorie. Autonomie, Behoren tot een groep en het gevoel van Competentie, ook wel het ABC van motivatie genoemd, zijn drie universele drijfveren van onze motivatie. Als ons gedrag wordt gestuurd door straffen of belonen, spreken we over extrinsieke motivatie. We stellen een gedrag omdat iemand anders dat van ons verlangt of omdat we het onszelf per se opleggen. Denk bijvoorbeeld aan het aanzien dat iemand kan verwerven door het volgen van een traject bij een erg prestigieuze businessschool. Of een trainer die gadgets of virtuele badges uitdeelt aan deelnemers bij elk goed antwoord of een werkgever die het volgen van cursussen financieel beloont. Het effect van extrinsieke motivatoren is meestal van korte duur eens de beloning of straf wegvalt, met andere woorden geen bonus of gadgets meer. Of de instelling is niet langer prestigieus, dan houdt het gewenste gedrag meestal op. Intrinsieke motivatie daarentegen vertrekt vanuit passie en is haast onuitputtelijk. Mensen leren omdat ze dat inherent boeiend vinden. U merkt ze meteen op in een groep. Het spreekt voor zich dat deze vorm van motivatie erg succesvol is om tot een consistente gedragsverandering te komen. De droom van elke opleider.

Speel met ABC

Hoewel de initiële drijfveren eigendom zijn van je deelnemers, heb je als opleider toch marge om de motivatie, het ABC, te bespelen. Creëer bijvoorbeeld het gevoel van autonomie door deelnemers inspraak te geven in de inhoud en aanpak van een training. Of expliciteer waarom de training relevant is voor hen. Het gevoel van competentie wordt bevorderd door regelmatig feedback te geven op de prestaties van deelnemers. Of speel met tempo en mate van complexiteit in functie van de groep. Het gevoel van tot de groep te behoren, de laatste factor van het ABC, wordt gestimuleerd door groepsdiscussies in te bouwen, een leernetwerk op te zetten of informatie transparant te delen met iedereen. Op deze manier kruipt de noodzakelijke olie, motivatie, succesvol door de motor van het leren.